Co to do cholery jest dBFS, true peak, RMS, głośność zintegrowana i LUFS? Dlaczego muszę znać te dziwne nazwy?
Jako profesjonalny projektant dźwięku w końcu natkniesz się na techniczne terminy odnoszące się do poziomów audio i głośności. Klient może Ci powiedzieć: „potrzebujemy ścieżki o zintegrowanej głośności -23 LUFS, zakresie dynamicznym ≤15 LU i prawdziwym szczycie maksymalnie -1 dBTP”. Nawet jeśli zajmujesz się produkcją audio od kilku lat, możesz pomyśleć: „huuuuh…?”.
Do tej pory prawdopodobnie słyszeliście o wojnie głośności, i wszyscy wiemy jak to brzmi, kiedy audio „szczytuje”, „zacina się” lub trafia w „czerwoną strefę”. Jak na razie jest dobrze. Aby jednak dźwięk brzmiał przyjemnie i spełniał wymagania branży, trzeba wiedzieć co nieco o właściwym ustawianiu poziomów dźwięku i o tym, jak podejść do kwestii głośności podczas tworzenia dźwięku. Oto zabawne wideo wyjaśniające co wojna głośności robi z audio w praktyce:
Wszystko czego potrzebujesz to LUFS?
Audio produkowane dla konkretnego medium powinno zawsze brzmieć przyjemnie, dynamicznie i mniej więcej „równo” pod względem postrzeganej głośności. Niestety twoje podstawowe mierniki DAW nie dają ci całej prawdy o twoim dźwięku. Mierniki te wyświetlają dźwięk w dBFS (decybele w stosunku do pełnej skali) i mówią tylko czy sygnał audio jest obcinany czy nie. Aby ocenić rzeczywistą głośność, nasze uszy reagują na średnie poziomy, a nie poziomy szczytowe.
Nowym standardem pomiaru głośności dźwięku jest LUFS (jednostki głośności względem pełnej skali). Został on opracowany w celu umożliwienia normalizacji poziomów audio i odpowiada temu, jak nasze uszy faktycznie odbierają dźwięk. Mierniki LUFS wskażą również zintegrowaną głośność dźwięku, która jest podobna do RMS (root mean square), ale jest bardziej prawdziwa w odniesieniu do naszego słuchu. RMS mówi o średniej mocy sygnału, ale głośność zintegrowana LUFS jest bardziej dokładna w kategoriach naszej percepcji głośności.
Głośność zintegrowana może być rozumiana jako „ogólny” poziom twojego audio. Dobrze jest również pamiętać, że różne mierniki służą różnym celom. Nadal będziesz musiał używać mierników dBFS, aby upewnić się, że twoje sygnały nie są obcinane.
Jak głośno to wystarczająco głośno?
Twój dźwięk powinien być zawsze wystarczająco głośny. Co to oznacza, różni się w zależności od tego, jak głośne jest otoczenie (wyobraź sobie rozrywkę w samolocie), jakiego urządzenia używasz (np. iPad ze słuchawkami w autobusie) i jakie jest zamierzone medium końcowe (np. domowy telewizor lub kino). Szczególnie w mediach nadawczych (telewizja, radio, itp.) istnieją standardy, które wymagają, aby dźwięk miał ściśle określony zintegrowany poziom głośności, najczęściej -23 LUFS. Ma to na celu zapewnienie zdrowego dźwięku i uniknięcie tych irytujących dynamicznych skoków pomiędzy reklamami i dźwiękiem programu.
Długie, bardziej techniczne (ale zabawne!) wyjaśnienie tych rzeczy można znaleźć tutaj:
Podsumowując to
Gdy miksujesz do wartości LUFS, twoje miksy będą brzmiały bardziej spójnie. Skala dBFS mierzy tylko poziom elektryczny dźwięku. Jeśli spróbujesz miksować do poziomu np. -15dBFS, Twoje rezultaty będą prawdopodobnie uderzać w różne poziomy LUFS za każdym razem i mogą w końcu brzmieć inaczej.
Jeśli nie posiadasz jeszcze miernika LUFS, pamiętaj, aby zwracać uwagę na odczyty RMS. Jeśli Twoje poziomy szczytowe dBFS będą wyższe niż -3dB, możesz mieć kłopoty. Jako zasada kciuka, odczyty RMS w okolicach -18dBFS i -14dBFS powinny być OK.
Specjalna gratka – twój własny miernik LUFS!
Wow! To wszystko mogło być bardzo trudne do przyswojenia. Jako specjalną gratkę, Audiodraft i MeterPlugs oferują wyjątkową szansę na zdobycie ładnego miernika głośności z rabatem do 9 marca 2016. Masz również szansę wygrać ten plugin za darmo przed 9 marca, biorąc udział w tym wyzwaniu Audiodraft.
Jeśli chciałbyś dowiedzieć się więcej o tych rzeczach, oto kilka bardzo przydatnych linków, które polecamy sprawdzić:
http://www.tcelectronic.com/loudness/loudness-explained/
http://www.tcelectronic.com/loudness/broadcast-standards/
http://downloads.bbc.co.uk/rd/pubs/whp/whp-pdf-files/WHP202.pdf
Krótki słowniczek
dBFS – Decibels relative to Full Scale. Ta skala jest używana dla poziomów amplitudy w systemach cyfrowych (np. w twoim DAW). 0 dB FS jest poziomem maksymalnym. Skala ta odnosi się do amplitudy sygnału w porównaniu z maksimum, które urządzenie może obsłużyć przed wystąpieniem przycięcia.
LUFS – Jednostki głośności względem pełnej skali. Jest to standard głośności zaprojektowany w celu umożliwienia normalizacji poziomów dźwięku. Loudness Units (lub LU) jest dodatkową jednostką. Opisuje ona głośność bez bezpośredniego odniesienia absolutnego i dlatego opisuje różnice poziomów głośności. Na przykład różnica między -23 LUFS i -18 LUFS wynosi 5 LU.
dBTP – dB True Peak. Skala jest w rzeczywistości dBFS, ale mierzona za pomocą miernika prawdziwego szczytu. dBTP odnosi się do amplitudy szczytowej sygnału w porównaniu z maksimum, które urządzenie może obsłużyć przed wystąpieniem obcinania. W systemach cyfrowych, 0 dBTP odpowiada najwyższemu poziomowi (liczbie), jaki procesor jest w stanie reprezentować. Mierzone wartości są zawsze ujemne lub zerowe, ponieważ są one mniejsze lub równe pełnej skali.
True Peak – Maksymalny bezwzględny poziom fali sygnału. Mierzy poziomy szczytowe próbek i szczyty międzypróbkowe.
RMS – Root mean square. Średnia moc sygnału audio i zbliżona do tego, co uszy odbierają jako głośność dźwięku.
Zakres głośności – Dynamika dźwięku lub różnica pomiędzy średnimi częściami „miękkimi” i średnimi częściami „twardymi” (z wyłączeniem wartości skrajnych). Podobny do RMS, ale oparty na skali LUFS, która jest zoptymalizowana dla ludzkiej percepcji.
.