Als er één ding is dat we zeker weten over ADHD, dan is het wel dat niemand zeker weet wat de oorzaak ervan is. Het is bewezen dat genetische overerving en vele omgevingsfactoren het risico van een kind om met ADHD geboren te worden, verhogen. Toch kan niemand zeggen dat één ding in het bijzonder het tot nu toe veroorzaakt. Inderdaad, ADHD is een complexe stoornis die waarschijnlijk niet wordt veroorzaakt door één bepaalde genetische afwijking of omgevingsfactor. Net als autisme omvat de stoornis een spectrum van symptomen variërend in ernst, en de oorzaken zullen waarschijnlijk een vergelijkbaar patroon nabootsen.
De genetische “instructies” voor een kind bestaan uit een mengelmoes van instructies van elke ouder. De taal van deze instructies is onze individuele genetische code. Sommige genetische factoren worden doorgegeven aan het nageslacht precies zoals ze bij de ene ouder voorkomen – bijvoorbeeld oogkleur of haarkleur. Andere genetische eigenschappen worden gecreëerd door een nieuwe combinatie van verschillende oudergenen. Verder kunnen afwijkingen bij de vorming van genen leiden tot verschillen en aandoeningen; het syndroom van Down is daar een bekend voorbeeld van. Bepaalde genetische afwijkingen verhogen ook het risico op ADHD en autisme.
Dit alles hebben we geleerd door het groeiende gebied van de genetische wetenschap. En we leren elke dag meer en meer over neurologische aandoeningen, zoals ADHD en autisme, door middel van neurogenetica – het deelgebied dat genetica en neurowetenschappen samenbrengt om een welkom licht te werpen op de oorzaken van neurologische aandoeningen en, op een dag, behandelingen.
We weten dat ouders met ADHD meer kans hebben om kinderen met ADHD te krijgen, omdat het erfelijk is. Maar welke specifieke genen leiden tot een verhoogd risico op ADHD of autisme? Eén boosdoener is MTHFR. MTHFR genen controleren een biologisch proces in het lichaam dat de neurologische functie beïnvloedt. MTHFR afwijkingen zijn al in verband gebracht met meer dan 60 aandoeningen, waaronder autisme en stemmingsstoornissen. Ze worden ook gezien bij veel mensen met ADHD.
Wat is MTHFR?
MTHFR is de naam van zowel een gen als een enzym in het menselijk lichaam – methylenetetrahydrofolate reductase om specifiek te zijn. Het gen vertelt het lichaam hoe het enzym moet worden gemaakt. Dit enzym is belangrijk om folaat of foliumzuur (B9) goed te kunnen verwerken. Eenvoudig gezegd verandert het foliumzuur in zijn biobeschikbare vorm, methylfolaat, via een proces dat methylering wordt genoemd. Het methylfolaat zet vervolgens aminozuren om voor verschillende lichaamsfuncties, waaronder de aanmaak van serotonine en dopamine.
Dus als het MTHFR-gen gemuteerd is, kan het het enzym niet correct produceren, wat de processen verderop in de keten verstoort – een daarvan is de aanmaak van serotonine en dopamine, belangrijke spelers bij ADHD, autisme en stemmingsstoornissen. De misvorming van het MTHFR-gen zorgt ervoor dat iemands lichaam foliumzuur slechts in beperkte mate omzet in methylfolaat (zo laag als 10% bij homozygoten en 50% bij heterozygoten). Iemand kan te veel foliumzuur in zijn of haar lichaam hebben en niet genoeg methylfolaat, wat weer de processen verderop in het lichaam belemmert.
MTHFR helpt ook bij het ontgiftingsproces in het lichaam. Als het niet goed werkt, kunnen zware metalen en mineralen gevaarlijke niveaus bereiken of uit balans raken, wat hyperactiviteit, stemmingsstoornissen en nog veel meer kan veroorzaken.
Hoe wordt MTHFR behandeld?
Als het niet wordt behandeld, kunnen MTHFR-mutaties een opeenhoping van foliumzuur veroorzaken en stemmings- en gedragsstoornissen verergeren, en de behandeling ervan moeilijker maken (vooral stemmingsstoornissen). Als zodanig verklaart deze mutatie vaak, althans gedeeltelijk, waarom sommige mensen overgevoelig zijn voor of zeldzame reacties hebben op medicijnen en zelfs supplementen. Het verklaart ook waarom stemming en gedrag kunnen verergeren wanneer uw kind een gewone multivitamine neemt, of zelfs verrijkte ontbijtgranen eet.
Behandeling van MTHFR polymorfismen variëren afhankelijk van de genetische opmaak, of genoom, van het individu. Gemethyleerde versies van supplementen zoals foliumzuur (methylfolaat) en B-12 (methylcobalamine, hydroxycobalamine, of adenocobalamine) worden vaak aanbevolen, evenals de biologisch actieve vorm van B6 (pyridoxaal-5-fosfaat of P-5-P), en een antioxidant van goede kwaliteit. Ook wordt geadviseerd geen extra foliumzuur te gebruiken.
Hoe test u op MTHFR?
Het is het beste om met een arts te werken bij het testen op en behandelen van MTHFR-afwijkingen. Het is een ingewikkeld proces dat een delicate experimentatie vereist om het precies goed te krijgen. De meeste artsen weten niets over MTHFR, dus u zult op zoek moeten naar een arts die gespecialiseerd is in integratieve geneeskunde.
Laura, een moeder van twee kinderen uit Connecticut, stuitte op de mogelijke noodzaak van MTHFR-testen voor haar kinderen toen ze op zoek was naar online ondersteuning. Haar kinderen waren gediagnosticeerd met PANS (of PANDAS) – een auto-immuunaandoening die wordt veroorzaakt door een infectie en wordt gekenmerkt door een plotseling begin van mentale, emotionele en gedragsmatige gezondheidssymptomen, die veel symptomen delen met ADHD.
Als u geen arts kunt vinden die met u wil samenwerken, kunt u nog steeds de test krijgen. Het is verkrijgbaar bij verschillende bedrijven online en vereist gewoon een speekselmonster of wanguitstrijkje.
“We gebruikten 23andMe.com om de ruwe genetische gegevens te verkrijgen, waarbij we vergeleken hoe onze genen zich verhouden tot ’typische’ genen voor de algemene bevolking,” legde Laura uit. “Ik nam die gegevens vervolgens en liet ze door de app op www.geneticgenie.org lopen, die ruwweg 30 genetische gegevenspunten uitpakte en me vertelde of onze resultaten ’typisch’ of ‘atypisch’ waren. Deze specifieke punten geven aan of je lichaam in staat is om verschillende vitaminen, aminozuren, mineralen en voedingsstoffen efficiënt te verwerken, of te methyleren, waarvan vele het lichaam helpen bij het aanmaken van belangrijke neurotransmitters – primaire aanjagers van mentale en gedragsmatige gezondheid. Ons Genetic Genie-rapport signaleerde genen die niet ‘naar verwachting’ werkten en mogelijk interfereerden met hoe het lichaam gebruikmaakte van sommige van zijn neurotransmitters.”
“Mijn dochter zag het grootste voordeel. Ik begon met het aanpakken van haar MTHFR ‘defect’, dat haar vermogen belemmert om folaat (vitamine B9) om te zetten in een vorm die kan samenwerken met vitamine B12 om uiteindelijk energie en serotonine te maken. In de eerste maanden van supplementeren en het bepalen van de juiste doses van een specifieke vorm van vitamine B9 (methylfolaat) en de vorm van B12 die het beste voor haar werkt (adenocobalamine), zag ik een enorme verbetering in haar drastische stemmingswisselingen. Ze werd veel stabieler in haar stemming, veel rustiger.”
Als de behandeling van uw kind niet goed gaat, of u heeft het gevoel dat u alles goed doet maar toch iets mist, dan kan het testen op MTHFR polymorfismen een logische volgende stap zijn.