Langston Hughes (1902-1967) był pierwszym czarnym pisarzem w Ameryce, który utrzymywał się z pisania. Urodził się w Joplin, Missouri, miał migracyjne dzieciństwo po separacji rodziców, spędzając czas w Ameryce Środkowo-Zachodniej i Meksyku. W latach 1921-1922 uczęszczał na Uniwersytet Columbia, ale opuścił go, rozczarowany chłodem białych rówieśników. Doświadczenie wykluczenia rasowego Hughesa zostało spotęgowane przez jego orientację seksualną, która podwójnie odseparowała go od „normy” białego społeczeństwa. Jego homoseksualizm pozostawał ukryty przez całe życie, a w jego pisarstwie pojawiały się jedynie zakodowane odniesienia, na wzór jednego z jego literackich bohaterów, Walta Whitmana. Czuł się jednak na siłach, by zabrać głos przeciwko rasowej opresji, której był świadkiem i której doświadczył na własnej skórze, a jego pierwsze wiersze zostały opublikowane w magazynie Crisis, prowadzonym przez National Association for the Advancement of Coloured People. Po opuszczeniu uniwersytetu Hughes podróżował, najpierw na frachtowcu do Afryki – gdzie niepokoił go brak wolności politycznej i ekonomicznej tubylców – a następnie szeroko po Europie, zanim wrócił do USA. Po powrocie opublikował swój pierwszy zbiór The Weary Blues, cieszący się wielkim uznaniem. W latach 1928-1930 mieszkał w Nowym Jorku i był prominentnym członkiem „renesansu Harlemu”, nazwy nadanej rozkwitowi aktywności intelektualnej i kulturalnej wśród czarnej społeczności Nowego Jorku w tym czasie. Oprócz poezji, Hughes tworzył sztuki teatralne, eseje i artykuły, z których niektóre wyrażały jego podziw dla Związku Radzieckiego i zasad socjalizmu. W czasie antykomunistycznej histerii lat 50-tych Hughes był przedmiotem śledztwa komisji McCarthy’ego i trochę czasu zajęło mu odzyskanie reputacji. Jednak w latach 60. jego zasługi dla literatury zostały docenione przez rząd i został wysłannikiem kulturalnym Departamentu Stanu USA do Europy i Afryki. Hughes zmarł w 1967 roku w Nowym Jorku, przeżywszy Dekadę Protestu i doczekawszy się wprowadzenia wielu reform, o które walczył.

Niniejsze nagranie zawiera dwa z najbardziej znanych wierszy Hughesa. Jedną z poetyckich innowacji Hughesa było czerpanie z rytmów czarnych tradycji muzycznych, takich jak jazz i blues, ale w 'The Negro Speaks of Rivers’ to dziedzictwo murzyńskich spirituals jest przywoływane przez majestatyczne obrazy i dźwięczne powtórzenia wiersza. Napisany, gdy Hughes miał zaledwie siedemnaście lat i podróżował pociągiem przez Missisipi, 'The Negro Speaks of Rivers’ jest piękną deklaracją siły w historii czarnych ludzi, którą Hughes wyobraża sobie rozciągającą się aż do starożytnego Egiptu i dalej do Afryki i kolebki cywilizacji. Wiersz powraca na końcu do Ameryki w momencie optymistycznej alchemii, kiedy widzi „błotniste łono” Missisipi „całe złote w zachodzącym słońcu”.

’I, Too’ napisany tuż przed powrotem do Stanów z Europy i po tym, jak odmówiono mu wstępu na statek z powodu koloru skóry, ma współczesny wydźwięk w przeciwieństwie do mitycznego wymiaru 'The Negro Speaks of Rivers’. Jest jednak nie mniej potężny w swoim wyrazie niesprawiedliwości społecznej. Spokojne, jasne wypowiedzi „ja” mają niepowstrzymaną siłę, jak postęp, który przewiduje wiersz. Dostojne wstępy Hughesa do tych wierszy i jego piękny głos mówiący sprawiają, że są one tym bardziej poruszające.

.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.