Geachte redacteur,

Musical Ear Syndrome (MES) is een aandoening waarbij slechthorende patiënten niet-psychiatrische auditieve hallucinaties hebben. Op gevorderde leeftijd zou het verward kunnen worden met dementie. Bovendien wordt MES door sommige auteurs voorgesteld als een variant van het Charles Bonnet syndroom (visuele hallucinaties bij visueel gehandicapte patiënten) (1). Hoewel het mechanisme onbekend is, wordt verondersteld dat fantoomgeluiden, secundair aan gehoorverlies, worden veroorzaakt door overgevoeligheid in de auditieve cortex, geassocieerd met sensorische deprivatie (2,3). Hallucinaties zijn meestal muzikaal van aard en kunnen variëren van populaire muziek, orkestrale symfonieën, of radio deuntjes.

Een 87-jarige vrouw is opgenomen in onze neurologie polikliniek, klagend over het horen van een concert spelen voor een maand dat niemand anders hoorde. Vroeger dacht zij dat deze geluiden van de buren kwamen. Toen de muziek aanhoudend werd, realiseerde zij zich dat haar familieleden deze geluiden niet hoorden, en zij raakte echt in de war. Haar medische geschiedenis omvatte hypertensie en bilateraal sensorineuraal gehoorverlies veroorzaakt door presbiacusia. Audiogram toonde 75% gehoorverlies aan het rechteroor en 95% gehoorverlies aan het linkeroor. Haar vitale functies waren normaal. De patiënte was alert, volledig georiënteerd, en had een normaal cognitief profiel. Haar lichamelijke en neurologische onderzoeken waren normaal. Haar magnetische resonantie beeldvorming van de hersenen (1,5 T) en elektro-encefalografie toonden geen relevante pathologie. Hoewel quetiapine was gestart voor hallucinaties (in een dosis van 50 mg/dag), vertoonde zij geen verandering in haar symptomen. De patiënte en haar familie werden geïnformeerd over de aard van de hallucinaties, en quetiapine werd gestaakt. We stelden de patiënte voor haar gehoor te maximaliseren met een hoortoestel en de omgeving te verrijken met geluid, wat de hersenen de broodnodige input zal geven om het door henzelf gegenereerde geluid te verminderen. De patiënt wordt nog steeds gevolgd en is klachtenvrij.

Hoewel MES geen “enge” ziekte is, kunnen aanhoudende hallucinaties patiënten storen en hun kwaliteit van leven beïnvloeden. Patiënten moeten worden voorgelicht over het syndroom en er zeker van zijn dat ze niet geestesziek zijn. Er is geen standaardconsensus voor behandeling. Gehoorstoornissen blijken niet bij alle patiënten effectief te zijn (3). Haloperidol, atypische neuroleptica, selectieve serotonine- en noradrenalineheropnameremmers, en cholinerge en GABA-erge middelen worden met enig succes gebruikt, samen met cognitieve gedragstherapie. Wij zijn van mening dat niet-medicamenteuze behandelingsopties de voorkeur moeten krijgen boven drugs om bijwerkingen bij de oudere populatie te voorkomen.

Concluderend: gevormde complexe auditieve hallucinaties zonder cognitieve en psychiatrische stoornissen zouden voor clinici een sterke indicatie moeten zijn voor MES.