Wat is een nieuw paradigma?

In de beleggingswereld is een nieuw paradigma een revolutionair nieuw concept, idee of manier van doen die de oude overtuigingen of manieren van doen vervangt. Dit kan voortkomen uit een politieke of economische gebeurtenis, een nieuwe bevinding in de academische wereld, nieuwe technologie of innovatie, een nieuw bedrijf of bedrijfsleider, of een andere belangrijke gebeurtenis. Nieuwe paradigma-ideeën of -concepten zijn zo revolutionair dat veel mensen geloven dat het de manier waarop we denken en handelen in de toekomst zal veranderen.

Nieuw paradigma ontleent zijn wortels aan het idee van een paradigmaverschuiving in de wetenschap, waarbij technologie of nieuwe bevindingen de manier waarop mensen over een onderwerp denken of ermee omgaan, volledig veranderen.

Een nieuw paradigma begrijpen

Beleggers kunnen nieuwe paradigma’s voor hun ogen zien ontvouwen wanneer ze kijken naar de aandelen van bedrijven die zich op de grens van innovatie bevinden. Een aandeel kan stijgen op basis van zijn revolutionaire manier van doen.

Beleggers moeten zich er echter van bewust zijn dat niet alle nieuwe paradigma’s goed uitpakken of goed aflopen. Hoewel bedrijven als Amazon Inc. (AMZN) – dat de vraag naar internetwinkelen zag en er munt uit sloeg – groot succes boekte, geldt dat niet voor alle bedrijven. De farmaceutische sector zit vol met bedrijven die “op het punt staan” om grote ontdekkingen te doen die de wereld of de gezondheidszorg zouden kunnen veranderen, maar veel van de geneesmiddelen of behandelingen die ze maken, komen nooit uit de ontwikkelingsfase. Hun aandelen kunnen (al dan niet) hoger schieten op speculatieve vraag, om vervolgens weer terug te vallen naar waar het begon, of lager.

Beleggers die inzetten op de bedrijven die echt een nieuw paradigma starten, of inspelen op een nieuw paradigma, kunnen op de lange termijn veel geld verdienen, maar het vinden van die bedrijven is niet altijd gemakkelijk. Deze bedrijven zijn vaak zeer speculatief, hebben negatieve winsten, en worden verkeerd begrepen in hun beginstadium. Het is pas in hun latere stadia, wanneer de koers van het aandeel aanzienlijk is gestegen, dat de meeste beleggers zich ervan bewust worden en beginnen in te springen. Dit kan veel volatiliteit veroorzaken, waardoor het voor beleggers moeilijk wordt om voor de lange termijn bij het aandeel of de aandelen te blijven.

Tussen 1997 en 2009 kende het Amazon-aandeel zeven dalingen van 60% of meer, en het aandeel daalde tussen 2000 en 2001 met 95%. Aanvankelijk daalde het aandeel met 46% na de beursintroductie (IPO), vervolgens herstelde het zich van een dieptepunt van $ 1,31 en heeft het die prijs nooit meer gezien. Sommige vroege beleggers hebben misschien flink geprofiteerd, maar zouden waarschijnlijk zijn afgeschud door de vele ernstige dalingen lang voordat de aandelenprijs in 2018 de $ 2.000 overschreed.

Terwijl Amazon floreerde na de dotcom-crash (2000-2002) – die was gebaseerd op het nieuwe paradigma van het internet – deden veel van de andere “internet”-aandelen dat niet. Meer dan 50% van de dotcom bedrijven gingen failliet, en de 48% die overleefden tot 2004 deden dat tegen aanzienlijk lagere aandelenkoersen. Het heeft de meeste bedrijven vele jaren gekost om de aandelenkoersen van 2000 terug te verdienen, en vele handelen nog steeds ver onder die niveaus. De aandelenkoers van Amazon kwam pas in 2016 boven de top van het jaar 2000.

Nieuwe paradigma’s worden vaak gevolgd door een afrekening omdat beleggers overschatten hoeveel er zal veranderen. Ze drijven de waarderingen te hoog op, en de prijzen dalen aanzienlijk nadat de realiteit is doorgedrongen. Uiteindelijk moeten bedrijven winst maken om hoge aandelenkoersen te rechtvaardigen. Als de bedrijven geen winst kunnen maken, hoe nieuw hun idee of product ook is, zullen de beleggers uiteindelijk op hun hoede zijn en de aandelen laten vallen.

De Harvard Business Review publiceert vaak stukken waarin wordt ingegaan op paradigmaverschuivingen of nieuwe paradigma’s in de zakenwereld en de wereld van het investeren. Bijvoorbeeld, “U hoeft niet te kiezen tussen snel, goedkoop of goed. Instead, Change the Paradigm” (april 2018) poneert dat, in plaats van compromissen te sluiten tussen twee van de drie bovenstaande waarden, leiders zich in plaats daarvan moeten richten op het optimaliseren van al deze waarden. Door creatief te zijn, data te gebruiken en startgedrag te modelleren, stellen de auteurs van het artikel dat leiders in staat zouden moeten zijn om de manier waarop ze afwegingen maken te heroverwegen. Nieuwe manieren van denken, zoals deze, kunnen beleggers helpen verschillende uitdagingen te framen, zoals welke activa of activaklassen te selecteren voor een portefeuille.

Voorbeelden uit de echte wereld van nieuwe paradigma’s

De term “nieuw paradigma” werd een veelgebruikte uitdrukking in de jaren negentig, toen marketingbedrijven en bedrijven de term begonnen te gebruiken voor bijna elk nieuw product of campagne. Het werd met name gebruikt tijdens de dotcom boom jaren. Soms leek het wel of alles wat met internet te maken had, werd beschreven als een “nieuw paradigma” of een “paradigmaverschuiving.”

De jaren aan het eind van de jaren negentig werden gekenmerkt door hoogvliegende techaandelen die uiteindelijk crashten. Van 1995 tot 2000 steeg de door technologie gedomineerde NASDAQ-index van minder dan 1.000 punten tot meer dan 5.000 punten. Technologiebedrijven werden een nieuw paradigma voor beleggers en analisten omdat hun producten en denkwijzen de manier waarop bedrijven opereerden en groeiden fundamenteel konden veranderen. Het internet heeft zeker dingen veranderd, maar investeerders waardeerden de bedrijven aanvankelijk te hoog. Hun werkelijke waarde lag destijds aanzienlijk lager dan de piekprijzen waartoe beleggers deze bedrijven opjoegen.

De Grote Recessie zorgde ook voor een nieuw paradigma voor veel beleggers, omdat het idee van het zoeken naar en ondersteunen van duurzamere beleggingen in de schijnwerpers kwam te staan. Voor sommige beleggers en vermogensbeheerders werd het belangrijk om bij beleggingen rekening te houden met milieu-, sociale en governancefactoren (ESG). Zoals duidelijk werd met de huizenzeepbel en -crisis, bleken complexe financiële instrumenten zoals door hypotheek gedekte waardepapieren zonder gezonde onderliggende activa desastreus.