Het ding met mythologie is dat het bijna volledig afgeleid is. Het proces van het opnieuw vertellen en aanbieden van oude mythen aan nieuwe generaties zorgt voor variatie en evolutie. Afleiding devalueert niet de opname van iets in een mythos. Als dat wel zo was, zou vrijwel elke mythologie na één generatie uitgestorven zijn, omdat ze niet effectief kon worden overgedragen. Afleiding, omdat het nieuwe of alternatieve versies van gebeurtenissen voorstelt, of zelfs in nog niet eerder verkende richtingen gaat, IS een daad van uitbreiding voor de mythologie zelf. Verhalen over Hercules kwamen niet in volle vorm uit de aether toen Zeus voor het eerst werd bedacht. Iemand heeft de verhalen over Hercules afgeleid van bestaande verhalen over Zeus, en daarmee de hele mythologie uitgebreid door er een nieuw personage aan toe te voegen.
Ten eerste, kan ik een bron krijgen over het feit dat Hercules een afgeleide is van Zeus? Ten tweede heb ik nooit gezegd dat afgeleiden minder waard of waardeloos waren. Het maakt me niet uit of iets is afgeleid van iets anders tenzij het overduidelijk plagiaat is. Ik geef om leugenaars. Ik geef om authenticiteit. Ik geef om dingen die aan iets anders worden vastgeplakt als waar, terwijl dat in feite niet zo is. Als iemand een ‘verloren’ werk van Tolkien presenteerde, zou je dan proberen het te authenticeren? Natuurlijk. Omdat je zou willen weten of hij het werkelijk geschreven heeft of niet. Hetzelfde geldt voor de mythen. Ik wil weten of een mythe of iets dergelijks werkelijk is geschreven door de oude Grieken of door een of andere Tumblrina. Verder kunnen dingen misschien deel uitmaken van een mythos zonder in direct contact te staan met of afkomstig te zijn van de oorspronkelijke schrijvers. Dat betekent echter niet dat ze van dezelfde ‘waarachtigheid’ (zo je wilt) zijn als wat ervoor kwam. Good Omens is een afgeleide van de Abrahamitische mythologie, maar het is zeker geen religieuze tekst. Het is niet echt mythologie. Het is erop gebaseerd, maar het is het zelf niet. Tenzij iemand natuurlijk besluit om te proberen een religie te stichten met deze tekst als heilige tekst.
Alle mythen zijn fictie. Alle mythen zijn vals. Zo scheiden we ‘vals’ van ‘waar’ met betrekking tot mythen.
Ja, natuurlijk. Maar om terug te komen op mijn punt van eerder.
Het is het verschil tussen Star Trek en fanfictie over Star Trek. Beide zijn niet echt waar, maar de ene is toch meer waar dan de andere.
Misschien is ‘origineel’ een betere uitdrukking dan ‘waar’.
Het tegendeel beweren is religieus partijdig worden, en dat is deels de reden waarom ik het punt aan de orde stel dat mythologie groter is dan religie.
Maar mythologie is niet groter dan religie. Mythologie komt voort uit religie, nogmaals, niet andersom.
Als ik een mythologie zou ontwikkelen, bijvoorbeeld voor een spel of roman, en een andere partij zou proberen er een eigen afgeleide van te maken, dan zou ik waarschijnlijk zeggen dat het ze vrij staat om dat te doen, maar dat ik het niet zou gebruiken….want wat we beiden aan die mythe toevoegen, is dat geen van ons beiden consistent hoeft te zijn met wat de ander creëert.
Ik neem aan dat dat dan gewoon persoonlijke smaak is. Ik weet dat ik het niet zou waarderen.
Het is aan latere lezers om te beslissen welke onderdelen het waard zijn om te worden doorgegeven in een voortdurende participerende keten.
Hoeven we dan geen rekening te houden met de wensen van de oorspronkelijke makers of de huidige bezitters? Ik betwijfel ten zeerste of Tolkien het goed zou hebben gevonden als we zijn wereld zouden verknippen of de Silmarillion zouden verwerpen, juridische kwesties daargelaten.
Eerlijk gezegd lijkt het devalueren van de moderne deelname aan de mythologie niet echt de moeite waard als praktijk. Als de vorige generaties die houding hadden aangenomen, zou de mythologie ons nooit hebben bereikt.
Het is geen devaluatie. Het is het scheiden van wat de oorspronkelijke bron was en wat nieuw is. Het is het onthullen van leugenaars. Nogmaals: Ik zou geen probleem hebben gehad met Mesperyian of haar schepper als ze duidelijk hadden gemaakt dat het hun eigen creatie was en niet een echte Griekse mythe. Ik zou het prima hebben gevonden als ze een verhaal hadden geschreven als ze duidelijk hadden gemaakt dat het niet om een originele Griekse mythe ging.
Maar dat brengt me bij een ander probleem hier. Je lijkt niet te denken dat er ‘originele Griekse mythen’ zijn. Dat alles aan de mythos kan worden toegevoegd. Daar zit mijn probleem. Ik denk niet dat dat kan of mag. Ik denk dat er criteria en regels moeten zijn om iets ergens bij te kunnen laten horen, of dat nu een mythologie is of een canon van een of andere filmfranchise enz. Wat maakt iets eigenlijk deel van een mythos? Het noemen van dezelfde goden? Het gebruik van dezelfde personages? Dezelfde wezens? Concepten? Gebeurtenissen? Hoe zit het met commentaren? Maken die deel uit van de mythos? Als Zeus genoemd wordt in een verhaal, is dat verhaal dan automatisch Griekse Mythologie? Maakt het Marvel Stripuniversum deel uit van de mythos, omdat Hercules er een personage in is? Hoe zit het met DC, die het hele pantheon omvat? Hoe zit het met boeken die putten uit meerdere mythologieën, zoals American Gods? Is Dungeons ad Dragons een onderdeel van de mythologie, omdat het een aantal van de deties deelt? Wat als iemand de woorden “prikkelend”, “narcistisch”, “echo” enzovoort gebruikt? Wat gebeurt er als we deze logica toepassen op andere dingen? Wat als iemand een toespeling maakt op Tolkien of zijn werk? Zou dat dan deel gaan uitmaken van de LOTR canon of mythos of wat heb je? Wat als iemand goden verzint naar het voorbeeld van de Noormannen en dan probeert te zeggen dat het deel uitmaakt van de Griekse Mythos?
Waarom kunnen we niet gewoon accepteren dat bepaalde dingen andere inspireren en dat schrijvers en kunstenaars dingen afleiden van andere dingen?