De multi-etnische en pluralistische staat Mizoram kent talrijke gemeenschappen, zoals de Mizo (meerderheid) {waaronder de Lusei, Ralte, Lawitlang, Renthlei, Pawi-Lusei (Fanai), Khiangte, Renthlei, Faihriam, Hauhulh, Pang, Bawm (Sunthla en Panghawi), Tlanglau, enz.}
Pawi-LuseiEdit
Het Pawi-Lusei-volk is de afstammeling van Thatinkuala en zijn medemensen, die uit het dorp Daidin bij Gangaw kwamen. Zij hebben een haarstijl zoals de Muan stammen (mensen die leven in Mindat Township, Chin State) aan de voorkant, inclusief de Lusei haarstijl aan de achterkant. Zij verloren echter hun taal en assimileerden met andere volkeren uit hun omgeving. Hun clannamen zijn Bawitlung, Hlawndo, Hniarthul, Hniarcheng, Chenhrang, Fanai, Nihliap, Airawn, Ruahngai, Zakham, Suakling, en Tluangzachhawn. De Fanai hebben acht subclans: Chhuanchhir, Rilian, Khintin, Pakhup, Torel, Zarep, Thaai, en Hrangtling. Pakhup heeft drie takken: Thathrang, Ralzatlung en Khawtinnawl. Khawtinnawl heeft drie cadettakken: Aithangvung, Khualsawi, Khawtindal. Aithangvung heeft vier familietakken: Zadun, Lianchem, Zakap, en Pazik. Khualsawi hebben drie familietakken: Nochhum, Pahnun, en Lalthawm. Khawtindal heeft zeven familietakken: Lalchhum, Hleibawr, Dophung, Aiburh, Aitlawh, Sawithang, en Rothang.
TlauEdit
Deze stam werd bekend na de vestiging van hun eerste dorp in Tlauhmun, Chin State, maar als gevolg van een ruzie tussen hun Chief en de Zahau Laizo chiefs, migreerden ze naar een plaats genaamd Bual/Bualhmun, Chin State. Op deze plaats vormden zich de verschillende substammen of clans. Het zijn Bualchhuak, Bawlchhim, Vantawl, Thlengngam, Chawntung, Khukhau/Khukhan, en Vanling. De eerste vier migreerden naar Mizoram, terwijl de laatste drie terugbleven.
HualhnamEdit
Deze stam is ook bekend als Vualnam/Gualnam. Tot de belangrijkste clans behoren Muansuan, Lamtun, Mitsum, Zuisang, Hangman, Melheu, Helbik, en Matsuan.
KhiangteEdit
De Khiangtes zijn de nakomelingen van Pu Thuantak. Zij hebben twee broers, Sizang/Siyin en Thaute. Aangenomen wordt dat zij naar de huidige Mizo Heuvels kwamen samen met de opeenvolgende migraties van de Luseis tussen 1600 A.D. en 1700 A.D. Khiangte is samengesteld uit Khupthlang, Khupchhung, Tumchhung, Mualvum, Khello, Chhinghel en Chawngte (Tuichhung, Pamte, Lungte en Muchhipchhuak) clans. Zij verspreidden zich over Mizoram, Assam, Manipur en Tripura in India; de Chittagong-heuvelgebieden in Bangladesh, en de Chin State en Sagaing Division.
PaiteEdit
De Paites zijn inheemse stammen van Mizoram onder de deelstaat Groot-Assam sinds 1750 AD. Het Tribal Research Institute of Mizoram stelde in hun gepubliceerde boek, “Paite in Mizoram” dat het Paite volk met hun Guite opperhoofden het huidige Mizoram binnenkwamen samen met Palian opperhoofd van Lushai rond de eerste helft van de 18e eeuw. De regering van de Unie heeft Paite erkend als een van de stammen in Mizoram via The Gazette of India Notice No. 10 of 2003 date 8 januari 2003 of the Scheduled Castes and Scheduled Tribes Orders (Amendment) Act, 2002.
De Paites zijn sociaal en cultureel verschillend van andere stammen in Mizoram. Majoor Shakespeare, de eerste hoofdinspecteur van Lushai Hills zei dat het Paite dialect onverstaanbaar is voor Lushai. Hij heeft ook vastgelegd dat Paite een aparte cultuur en gewoonten hebben. Zij hebben nu een afzonderlijk semi-autonoom orgaan, de Sialkal Range Development Council in het noordelijk deel van Champhai, met hoofdkwartier in Mimbung. De meeste Paites in Mizoram behoren tot de Dapzar Paite of Lamjang stam.
LaiEdit
In 1953 nam India een grondwet aan die zichzelf definieerde als een Soevereine Democratische Republiek. In die tijd kregen de Lai in het zuidelijk deel van Mizoram, een segment van de veel grotere bevolking van Lai/Chin, een Autonome Districtsraad onder de Zesde Bijlage van de grondwet, om hun identiteit te ondersteunen. Lawngtlai werd opgericht als het hoofdkwartier van de autonome districtsraad van Lai.
De mensen hebben het gebruik van hun taal in de gemeenschap en in hun onderwijs gehandhaafd. Het behoud van de taal als symbool van de identiteit is tot in het middelbaar onderwijs doorgevoerd. De autonome districtsraad van de Lai beheert hun onderwijs van de lagere tot de middelbare school, zonder dat de deelstaatregering (Mizoram) daar controle over heeft of zich ermee bemoeit. De Lai spreken zowel de Lai als de Mizo taal (de laatste is officieel in de deelstaat).
PangEdit
De Pang zijn grotendeels te vinden in de Chamdur vallei van Bungtlang South Rural Development Block en enkele dorpen in Chawngte, Tlabung en West Phaileng Subdivisions. Zij hebben geen afzonderlijk regionaal zelfbestuur of autonoom lichaam.
Samen met de Bawm en Tlanglau hebben zij gestreden om als afzonderlijke stam erkend te worden. De meesten van hen wonen in de Chamdur-vallei in India en in de Chittagong Hills Tracts in Bangladesh.
HmarEdit
De Hmar stam bewoont een groot gebied in het noordoosten van India: Pherzawl District van Manipur, verschillende plaatsen in Tripura en Cachar, Hailakandi, Karimganj, en het NC Hills District van Assam. In Mizoram worden de Hmar aangetroffen in de districten Aizawl, Kolasib, Champhai en Lunglei. De meerderheid van de Hmar die in Mizoram wonen spreken het Duhlian, terwijl enkelen van hen die in de Sinlung Hills District Council (SHDC) wonen het Khawsak/Darngawn-dialect spreken, dat door sommigen als ‘de’ Hmar-taal wordt beschouwd.
In juli 1986, na de ondertekening van het Mizo-akkoord, richtten enkele Hmar-leiders hier de Mizoram Hmar Association op, die later werd omgedoopt tot de Hmar People’s Convention (HPC). De HPC voerde een politieke beweging aan voor zelfbestuur van de Hmar in Mizoram en eiste een autonome districtsraad (ADC) voor de door de Hmar gedomineerde gebieden in het noorden en noordwesten van Mizoram.
De activisten van de HPC vormden een gewapende vleugel, de Hmar Volunteer Cell (HVC). De regering van de deelstaat dwong hen de wapens op te nemen tot 1992, toen vertegenwoordigers van de HPC en de regering van Mizoram wederzijds overeenkwamen besprekingen op ministerieel niveau te voeren. Na verschillende gespreksronden ondertekenden zij op 27 juli 1994 in Aizawl een Memorandum van Overeenstemming (MoS). Gewapende kaderleden van de HPC gaven zich in oktober 1994 samen met hun wapens over. De regering richtte voor de Hmar de Sinlung Hills Development Council (SHDC) op. Sommige leiders en kaderleden van de HPC verwierpen het Memorandum van Overeenstemming en vormden de Hmar People’s Convention – Democratic (HPC-D).
Substammen of clans:
De Hmar stam bestaat uit talrijke substammen of clans (Pahnam in Hmar taal) zoals Changsan, Chawngthu (Lersia, Khuntil en Vanchiau) Chawhte, Khawzawl, Vankal, Darlong, Darngawn, Faihriem, Hrangchal, Hrangkhawl, Khawbung, Lawitlang, Leiri, Lungtau, Neitham, Ngurte, Hekte, Hrangate, Varte, Lungchuang, Sialhnam, Tlawmte, Suamte, Tuahlawr, Chhinghel, Khello, Mualvum, Tumchhung, Khupchhung, Khupthlang, Pakhumate, Selate, Sanate, Pakhuang, Banzang, Tamte, Thiek, Zote, enz. In het verleden hadden deze stammen hun eigen dorpen en hun eigen dialecten. Tegenwoordig gebruikt echter de meerderheid van de Hmar-bevolking de Hmar-taal.
De Sinlung Hills Development Council (SHDC) is nu omgedoopt tot Sinlung Hills Council volgens de overeenkomst van 2018.
RenthleiEdit
Hoewel de Renthleis niet talrijk en oud lijken. In feite zijn zij een zeer oude stam in vergelijking met de Luseis (afstammelingen van Thlapaa, zoon van Ngaite). Het is een zeer dappere stam die zich ook in Muchhiptlang en Mulen vestigde, samen met de clans Chawngte, Tochhawng en Vanchhawng. Hun clans omvatten Lianhlun, Zanchhing, Tinkulh, Chhing thlang, Chho nghek, Renza, Thangthlawl, SoHnel, Thuandum.
RalteEdit
De Ralte stam bestond uit 4 hoofdclans, onderverdeeld in een aantal kleinere clans. De 4 hoofdclans zijn Siakeng, Kawlni (Colney), Lelhchhun en Khelte. Zij stammen af van Thahdo, de zoon van Aisan Pa (Sektak), die de zoon was van Nuaimangpa Songthu en zijn vrouw Neihtong. 1.Siakeng clans – Engkhai, Siakhang, Haizang (Chawnthang & Chawnchhin), Chawngtual, Thangbur, Khumchiang, Hilki, Chhakawm, Engkhung, Khelhau, Darkim, Kipawm, Manglut, Hnawtkhel, Khumtung, Hilthang (Thangsiam, Damphut & Tukhum), Lehvung, Lehvung, Aite, Hauhniang & Hualkheng. 2.Kawlni clans – Arte, Lawisut, Helhlah, Thasûm, Saphaw, Khawnghawr, Bhal eng, Thangkawp, Chuaungeng, Holat, Hlamvel, Zahuat . 3.Lelhchhun clans – Chhunthang, Chhiarkim, Vawngsual, Tunglei, Leihang, Chuanglawk, Thangbung, Hratchhum, Hangdem, Hauphut, Selpeng, Haudim & chungleh. 4.Khelte clans – Vohang, Hausel, Vangtual, Chhinghlu, Hauvawng, Lawnghau, Chiangthir, Tualthang, Chiangkhai, Zaucha, Vohlu, Thatchhing, Chhiarchuang, Zahlei & Keulak.
ChawngthuEdit
De Chawngthu zouden de afstammelingen zijn van Lersia Saivate.Twee belangrijke clans zijn aanwezig in Mizoram, zij kwamen naar de Mizo heuvels samen met de Zahmuak stamhoofden.De twee belangrijkste clans zijn 1.Khuntil-Khunsut, Khunthlang, Haukawi, Saithleng. 2.Vanchiau- Maluang, Chingruam, Thangchuang.
HualngoEdit
Hualngos worden in Myanmar als een aparte stam erkend, maar in Mizoram zijn ze meestal samengeknoopt onder de stam Lusei. De belangrijkste clans zijn: Bochung, Chalthleng, Cherput, en Khupno.