Samenvatting en inleiding

Abstract

Myopericarditis is een voornamelijk pericardiaal ontstekingssyndroom dat optreedt wanneer aan de klinische diagnostische criteria voor pericarditis wordt voldaan en tegelijkertijd milde myocardiale betrokkenheid wordt gedocumenteerd door verhoging van biomarkers van myocardiale schade (d.w.z. verhoogde troponines). Uit beperkte klinische gegevens over de oorzaken van myopericarditis blijkt dat virale infecties tot de meest voorkomende oorzaken in ontwikkelde landen behoren. Cardiotrope virussen kunnen pericardiale en myocardiale ontsteking veroorzaken via directe cytolytische of cytotoxische effecten en/of daaropvolgende immuungemedieerde mechanismen. Veel gevallen van myopericarditis zijn subklinisch. Bij andere patiënten worden de cardiale symptomen en tekenen overschaduwd door systemische manifestaties van infectie of ontsteking. Door de toegenomen gevoeligheid van troponinetests en het hedendaagse wijdverbreide gebruik van troponines is het aantal gerapporteerde gevallen sterk toegenomen. De behandeling is vergelijkbaar met die voor pericarditis, waarbij in het algemeen de empirische ontstekingsremmende doses worden verlaagd, voornamelijk om de symptomen te bestrijden. Rust en vermijding van lichamelijke activiteit buiten de normale sedentaire activiteiten wordt aanbevolen gedurende 6 maanden, zoals voor myocarditis. Momenteel zijn er geen aanwijzingen dat troponineverhoging een slechtere prognose (d.w.z. een groter risico op recidief, overlijden of transplantatie) inhoudt bij patiënten met bewaarde linker ventrikelfunctie. Meestal wordt volledige remissie gezien binnen 3-6 maanden.

Inleiding

In de klinische praktijk gaat pericarditis vaak gepaard met een zekere mate van myocardiale betrokkenheid, die zich over het algemeen manifesteert door een verhoging van de cardiale troponines. De belangrijkste reden voor deze bevindingen is dat pericarditis en myocarditis niet volledig gescheiden entiteiten zijn en gemeenschappelijke etiologische agentia kunnen hebben (vooral virussen) en dat een spectrum van myopericardiale ontstekingssyndromen in de klinische praktijk wordt aangetroffen, variërend van zuivere pericarditis tot gemengde vormen met toenemende myocardiale betrokkenheid, die vaak worden aangeduid als “myopericarditis” en “perimyocarditis”. De klinische manifestaties van dergelijke syndromen zijn zelden van gelijke intensiteit. De meeste patiënten presenteren zich met ofwel primair myocarditische ofwel pericarditische symptomen. Hoewel de termen “myopericarditis” en “perimyocarditis” vaak door elkaar worden gebruikt, worden deze twee termen gebruikt om een onderscheid te maken tussen primair pericarditische syndromen (myopericarditis) en primair myocarditische aandoeningen (perimyocarditis). De myocardiale betrokkenheid is over het algemeen duidelijker en prominenter in pediatrische gevallen en bij jongere volwassenen, vooral bij mannen. In de klinische praktijk en de literatuur wordt de term myopericarditis wat eufonischer gebruikt om het hele spectrum van pericarditis met myocardbeschadiging te beschrijven.

Het doel van dit overzicht is het analyseren van de huidige beschikbare gegevens over de etiologie, de definitie, de diagnose, het beheer en de prognose van myopericarditis met de nadruk op meer recente publicaties van de laatste 5 jaar. Potentieel relevante studies gepubliceerd tot september 2012 werden doorzocht in BioMed Central, de Cochrane Collaboration Database of Randomized Trials, ClinicalTrials.gov, EMBASE, Google Scholar, MEDLINE/PubMed en Scopus. Artikelen werden geselecteerd op basis van hun klinische relevantie en potentiële impact op het ziektebeheer.