De macuahuitl was dodelijk genoeg om je neer te halen. Maar de Azteken brachten je liever op het randje van de dood, dan je levend op te offeren.
Wikimedia Commons Azteekse krijgers met macuahuitls, zoals afgebeeld in de Florentijnse Codex in de 16e eeuw.
Er is weinig met zekerheid bekend over de macuahuitl, maar we weten wel dat hij angstaanjagend is. Om te beginnen was het een dikke, drie of vier voet lange houten knots met een aantal messen van obsidiaan, die naar men zegt nog scherper waren dan staal.
Deze “obsidiaan kettingzaag,” zoals hij nu vaak wordt genoemd, was waarschijnlijk het meest gevreesde wapen dat door Azteekse krijgers werd gehanteerd, zowel voor als tijdens de Spaanse verovering in Meso-Amerika vanaf de 15e eeuw. Toen de binnenvallende Spanjaarden het opnamen tegen Azteekse krijgers met een macuahuitl, deden zij er goed aan afstand te houden – en met goede reden.
Horryying Tales Of The Macuahuitl
Iedereen die door een macuahuitl werd geveld, doorstond extreme pijn die hem pijnlijk dicht bij de zoete bevrijding van de dood bracht, voordat hij werd weggesleept voor een ceremonieel mensenoffer.
En iedereen die een macuahuitl tegenkwam en het kon navertellen, deed verslag van gruwelijke verhalen.
Spaanse soldaten vertelden hun superieuren dat de macuahuitl krachtig genoeg was om niet alleen een mens te onthoofden, maar ook zijn paard. Schriftelijke verslagen melden dat het hoofd van een paard zou bungelen aan een huidflap en verder niets, nadat het in aanraking was gekomen met een macuahuitl.
Volgens een verslag uit 1519 van een metgezel van conquistador Hernán Cortés:
“Zij hebben zwaarden van dit soort – van hout gemaakt als een tweehandig zwaard, maar met het gevest niet zo lang; ongeveer drie vingers in breedte. De randen zijn gegroefd, en in de groeven steken ze stenen messen, die snijden als een Toledo-zwaard. Op een dag zag ik een Indiaan vechten met een bereden man, en de Indiaan gaf het paard van zijn tegenstander zo’n slag in de borst dat hij het opensneed tot aan de ingewanden, en het viel ter plekke dood neer. En op dezelfde dag zag ik een andere Indiaan een ander paard een slag in de nek geven, waardoor het dood aan zijn voeten lag.”
De macuahuitl was niet alleen een Azteekse uitvinding. Veel van de Meso-Amerikaanse beschavingen in Mexico en Centraal-Amerika gebruikten regelmatig kettingzagen van obsidiaan. Stammen bevochten elkaar vaak, en ze hadden krijgsgevangenen nodig om hun goden gunstig te stemmen. Daarom was de macuahuitl een wapen met een stomp voorwerp en een wapen dat iemand ernstig kon verminken zonder hem te doden.
Welke groep het ook hanteerde, de macuahuitl was zo krachtig dat sommige verslagen beweren dat zelfs Christoffel Columbus zo onder de indruk was van zijn kracht dat hij er een meenam naar Spanje om te laten zien en te testen.
The Design And Purpose Of The Macuahuitl
De Mexicaanse archeoloog Alfonso A. Garduño Arzave voerde in 2009 experimenten uit om te zien of de legendarische verhalen waar waren. Zijn resultaten bevestigden de legenden grotendeels, te beginnen met zijn bevinding dat de macuahuitl twee primaire – en zeer brute – doelen had, gebaseerd op het ontwerp ervan.
Ten eerste leek het wapen op een cricketbat in die zin dat het grootste deel ervan bestond uit een platte, houten peddel met een handvat aan één uiteinde. De botte delen van een macuahuitl konden iemand bewusteloos slaan. Dit stelde Azteekse krijgers in staat het ongelukkige slachtoffer mee terug te slepen voor een ceremonieel mensenoffer aan hun goden.
Ten tweede bevatten de platte randen van elke macuahuitl vier tot acht vlijmscherpe stukken vulkanisch obsidiaan. De stukken obsidiaan konden verscheidene inches lang zijn of zij konden in kleinere tanden worden gevormd die hen als kettingzaagbladen zouden doen lijken. Aan de andere kant hadden sommige modellen ook één ononderbroken rand van obsidiaan die zich van de ene kant naar de andere uitstrekte.
Als obsidiaan tot een fijne rand wordt gebeiteld, heeft het betere snij- en snij-eigenschappen dan glas. En bij gebruik van deze messen konden krijgers met een macuahuitl een cirkelvormige, snijdende beweging maken om gemakkelijk iemands huid open te snijden op elk kwetsbaar punt op het lichaam, inclusief waar de arm de borst raakt, langs de benen, of bij de nek.
Iedereen die bleef leven na de eerste aanval met een snee, verloor veel bloed. En als het bloedverlies je niet doodde, dan deed het uiteindelijke mensenoffer dat zeker wel.
De Macuahuitl Vandaag
Wikimedia Commons Een moderne macuahuitl, uiteraard gebruikt voor ceremoniële doeleinden.
Treurig genoeg zijn er tot op de dag van vandaag geen originele macuahuitls bewaard gebleven. Het enige bekende exemplaar dat de Spaanse veroveringen overleefde, werd in 1849 het slachtoffer van een brand in de koninklijke wapenkamer van Spanje.
Niettemin hebben sommige mensen deze obsidiaan kettingzagen nagebouwd voor de show op basis van illustraties en tekeningen gevonden in boeken geschreven in de 16e eeuw. Dergelijke boeken bevatten de enige verslagen van de oorspronkelijke macuahuitls en hun verwoestende kracht.
En met zo’n krachtig wapen zouden we ons veiliger moeten voelen, wetende dat de macuahuitl tot het verleden behoort.
Na het leren over de macuahuitl, lees dan over andere angstaanjagende oude wapens zoals Grieks vuur en de Ulfberht zwaarden van de Vikingen.