Toen Jennifer Kent’s eerste speelfilm, “The Babadook,” in première ging op Sundance, werd ze begroet als de baanbrekende auteur van het jaar. In de herfst van 2018, toen “The Nightingale” in Venetië in première ging, kreeg ze te maken met een heel andere reactie.

“Het was verschrikkelijk,” zei de Australische regisseur, een jaar later reflecterend op de ervaring. “Mijn geslacht overvleugelde mijn film. Het is nog steeds een raadsel voor me.”

Als enige vrouwelijke regisseur in de competitie van Venetië, kreeg Kent te maken met een harde reactie op haar film die het werk zelf overstemde. En “The Nightingale” verdient beter: Net als “The Babadook” is het een betoverende onderdompeling in het gebroken leven van een vrouw, en haar vermogen om het onder controle te krijgen. Maar in andere opzichten is het een dramatische uitbreiding van haar talent, waarbij ze de eeuwen van racisme en vrouwenhaat van het land confronteert door middel van een viscerale lens, en de ultieme mission statement van een filmmaker die gemakkelijk had kunnen worden verslonden door de Hollywood-machine.

In tegenstelling tot de griezelige spoken van “The Babadook” speelt dit meesterlijke Australische stuk zich af in het koloniale Australië rond 1825, waar de Ierse veroordeelde Clare (Aisling Franciosi), veroordeeld tot contractuele dienstbaarheid, een schrijnende verkrachting overleeft en op een duizelingwekkende zoektocht gaat naar wraak. Nadat haar man en pasgeboren kind zijn vermoord door haar gewelddadige meester, een Britse officier (Sam Claflin), bundelt Clare haar krachten met een terughoudende aboriginal gids (Baykali Ganambarr) op een gevaarlijke tocht door dichtbegroeide bossen om de man op te sporen die haar leven heeft geruïneerd.

De film mengt het grote tapijt van een historisch epos met de intieme beproevingen van het slachtoffer als ze grip krijgt op haar situatie; de beelden variëren van weidse landschappen tot gotische nachtmerries als Clare dichter bij de confrontatie met haar doelwit komt.

IFC Films

Veel meer dan een verhaal over wraak op verkrachting, stelt “The Nightingale” de filmmaker in staat om motieven van geweld en psychologische onrust uit te breiden zonder zichzelf te herhalen. De film worstelt met slachtofferschap op meerdere fronten, niet alleen met Clare’s ervaringen, maar ook met de vervolging van de Aboriginals, en jongleert met een verfijnd oog met onderdrukte dimensies van de Australische psyche. “Er is veel schaamte van de kant van de indringer, en ik denk ook veel ontkenning,” zei ze.

Toch kwam geen van die nuances naar voren in Venetië, waar een filmcriticus seksistische beledigingen schreeuwde tijdens de aftiteling en Kent zichzelf antwoordde op de film op een manier die afbreuk deed aan de intenties ervan. “Gezien worden door de lens van de meest gewelddadige film op het festival die een vrouw heeft gemaakt, mijn god,’ zei ze. “Het was iets anders. Het is gewoon de verkeerde manier om dingen te framen. Ik werk verdomd hard, net als de mannen, en wat een geweldige dag zal het zijn als we allemaal kunstenaars zijn.”

Kent had niet zo’n controverse verwacht, maar ze wist dat ‘The Nightingale’ een sterke reactie zou uitlokken. Clare is niet het enige verkrachtingsslachtoffer in de film, en de scènes met seksueel geweld waren bedoeld om een krachtig effect teweeg te brengen. “Ik heb het gevoel dat we veel leren door de waarheid onder ogen te zien, ook al is dat een bittere pil die we moeten slikken,” zei ze. “Wat ik heb geleerd is de moeilijke relatie die we hebben in het scheiden van de daad van verkrachting als een daad van seks tegenover een daad van geweld. Ik zit in het laatste kamp. Het is het gebruik van een geslachtsdaad om te proberen een ander menselijk wezen te vernietigen. Dat is het doel.”

Twee keer dat Clare wordt verkracht, blijft de camera dicht bij haar gezicht, met meerdere cutaways naar haar perspectief. “Ik heb het volledig vanuit haar beleving neergezet,” zei Kent. “Dat is wat mensen van streek maakt. Het is echt. Het blijft echt bij de emotie van de persoon. Onze geest doet het werk voor ons.” Kent putte uit historische verslagen over het tijdperk. “Het was gebruikelijk dat veroordeelde vrouwen verkracht werden,” zei ze. “Ze zaten liever in eenzame opsluiting dan bij hun meesters te zijn, omdat ze gewoontegetrouw werden misbruikt. Het is niet zo dat we dat hebben verzonnen.”

Tegelijkertijd plaatste Kent deze scènes in hedendaagse termen. “Verkrachting en seksueel geweld zijn epidemisch in de hele wereld,’ zei ze. “Door weg te kijken, alsof dat op de een of andere manier respectvol is, komen we nergens.”

Kent heeft een groot deel van haar carrière geworsteld met representatiekwesties, waarbij ze zich afzette tegen de verwachtingen die haar werden opgelegd. Op haar veertigste ging ze films maken, nadat ze haar carrière als actrice was begonnen. “Vrouwen moesten er op een bepaalde manier uitzien,” zei ze. “Ik vond dat erg marginaliserend als acteur. Je ziet er zo uit, dus je moet deze rol spelen. Ik ben best grappig, maar ik zou nooit grappige rollen krijgen. Dat is waarschijnlijk een van de redenen waarom ik het opgaf.”

Toen kwam de nasleep van “The Babadook,” een verrassend cultureel fenomeen dat leidde tot meerdere aanbiedingen om het horrorverhaal in een franchise te veranderen. Kent en haar producent bezaten de rechten en weigerden. “Ik vertelde mijn agenten dat ik niet van plan was om een serie horrorfilms te maken, ik ben niet van plan om franchises te maken,” zei ze. “Het was gewoon een stenen muur voor iedereen die me benaderde.” Hoewel horrorfans “The Babadook” als een cause célèbre zagen, was ze terughoudend om de commerciële kant van het genre te omarmen. “Het is een inherent cinematografisch genre, en ik denk dat het wordt afgezwakt als het gewoon cynisch wordt gemaakt,” zei ze. “Dat wil niet zeggen dat als een horrorfilm geld oplevert, dat betekent dat het shit is, maar ik denk dat je nog steeds kwaliteit boven genre moet stellen. Ik zal waarschijnlijk niet nog een horror doen, tenzij het echt diepgang heeft.”

In plaats daarvan begon ze met het schrijven van een perioderoman, die uiteindelijk “The Nightingale” werd. Nadat ze verschillende kaskrakers had afgewezen, verdiepte Kent zich in de aboriginal cultuur. “Ik was vastbesloten om er alles over te weten te komen,” zei ze. “We vonden een geweldige Tasmaanse stamoudste die begreep dat ik het verhaal me niet probeerde toe te eigenen, dat ik oprecht was in wat ik probeerde te zeggen. Als ik het wilde doen, moest het in samenwerking.” Ze groeide in de loop van de opnames dicht naar haar adviseurs toe.

“Het is eerlijk gezegd de vreugde van mijn leven geweest, het meest waardevolle voor mij creatief en als persoon, om meer te leren over die cultuur,” zei ze. “Het is 60.000 jaar oud. Als een cultuur zo lang kan overleven en het land waarin ze leven ongerept kan houden en kan overleven, dan moet daar wel enige wijsheid in zitten.”

Nadat ze haar regisseurskwaliteiten voor de tweede keer heeft verstevigd, is het profiel van Kent nog breder geworden. Ze legt momenteel de laatste hand aan plannen voor haar volgende speelfilm, de Amerikaanse film “Alice + Freda Forever”, die draait om een lesbische romance aan het eind van de 19e eeuw die uitmondt in gewelddadige omstandigheden. Guillermo del Toro heeft haar ingehuurd om een aankomende aflevering van zijn Netflix-show “Ten After Midnight” te regisseren, en ze is bezig met de ontwikkeling van de Amerikaanse serie “Tiptree,” die zich richt op sciencefictionschrijfster Alice Bradley.

Ze zei dat ze minder geïnvesteerd was in de film-versus-televisie-kwestie dan waar ze op haar eigen voorwaarden kon werken. “We hebben onafhankelijke cinema nodig, we hebben die stemmen nodig, en of ze bestaan in een streamingdienst of elders is niet de kwestie,” zei ze. “Onafhankelijke films moeten concurreren met grote blockbusters die honderden miljoenen dollars opbrengen en we kunnen het gewoon niet eens proberen. Het heeft geen zin om in hetzelfde hokje geperst te worden.” Kent’s uitdagende houding is met de tijd robuuster geworden. “Sommigen van ons hebben het gevoel dat we mank lopen,” zei ze, en glimlachte. “Maar ik ben echt koppig, en weiger op te geven.”

Dat brengt haar terug naar Venetië, waar ze dit jaar terugkeert als jurylid. Ze heeft al haar bezorgdheid geuit over het feit dat er dit jaar slechts twee vrouwelijke regisseurs in de line-up zitten, met Haifaa Al-Mansour’s “The Candidate” en Shannon Murphy’s “Babyteeth” die strijden om de Gouden Leeuw. “Die twee vrouwen hebben me daar nodig,” zei Kent, erop wijzend dat ze tijdens het festival in een panel over vrouwen in de film zou verschijnen. “Dat wil niet zeggen dat ik een voorkeur ga tonen – maar ik wil dat er meer vrouwen zijn die er voor hen zijn.”

“The Nightingale” speelt nu in geselecteerde theaters van IFC Films.

Sign Up: Blijf op de hoogte van het laatste film- en tv-nieuws! Meld u hier aan voor onze e-mail nieuwsbrieven.