Deze functie is bijgewerkt. Het werd oorspronkelijk gepubliceerd in juni 2018.
Op een feestje van de familie Onyejekwe kun je geen steen gooien zonder iemand met een masterdiploma te raken. Artsen, advocaten, ingenieurs, professoren – elk familielid is hoog opgeleid en professioneel succesvol, en velen hebben een lucratieve bijbaan. Ouders en grootouders vertellen elkaar wiens kind een academische onderscheiding heeft gewonnen, een atletische titel heeft behaald of in het schooltoneelstuk heeft gespeeld. Tantes, ooms en neven vieren elkaars promotie of de nieuwe non-profit die een van hen net is begonnen. Voor de uit Ohio afkomstige Onyejekwes is deze mate van prestatie normaal. Ze zijn Nigeriaans-Amerikaans – het is gewoon wat ze doen.
Heden ten dage heeft 61 procent van de Nigeriaans-Amerikanen boven de 25 jaar een afgestudeerde graad, vergeleken met 32 procent voor de in de VS geboren bevolking, volgens het Migration Policy Institute. Van de Nigeriaans-Amerikaanse professionals werkt 45 procent in het onderwijs, zo bleek uit de 2016 American Community Survey, en velen zijn hoogleraar aan topuniversiteiten. Nigerianen gaan steeds vaker in de VS de medische sector in en verlaten hun thuisland om in Amerikaanse ziekenhuizen te werken, waar ze meer kunnen verdienen en in betere faciliteiten kunnen werken. Een groeiend aantal Nigeriaans-Amerikanen worden ondernemers en CEO’s, bouwen tech-bedrijven in de VS om mensen thuis te helpen.
Het is niet gemakkelijk geweest – de racistische stereotypen zijn nog lang niet verdwenen. In 2017 zei president Donald Trump naar verluidt in een Oval Office-gesprek dat Nigerianen nooit meer terug zouden gaan naar “hun hutten” zodra ze Amerika zouden zien. Maar openlijk racisme heeft Nigeriaans-Amerikanen er niet van weerhouden banen te creëren, patiënten te behandelen, studenten te onderwijzen en bij te dragen aan lokale gemeenschappen in hun nieuwe thuis, allemaal terwijl ze zich vol vertrouwen ontpoppen als een van de meest succesvolle immigrantengemeenschappen van het land, met een mediane huishoudinkomen van $ 62.351, vergeleken met $ 57.617 nationaal, vanaf 2015.
Nigeriaans-Amerikanen beginnen hun sporen te verdienen in de sport, entertainment en de culinaire kunsten.
“Ik denk dat Nigeriaans-Amerikanen een unieke, flitsende stijl en smaak bieden die mensen leuk vinden,” zegt Chukwuemeka Onyejekwe, die bekend staat onder zijn rapnaam Mekka Don. Hij wijst op de Nigeriaanse keuken zoals jollof rice die aan populariteit wint in de VS. Maar nog belangrijker, zegt Mekka, is dat Nigerianen een “connectiviteit en begrip van Afrika” naar de VS brengen. “Velen krijgen hun begrip van ‘het moederland’ door onze ervaringen en verhalen,” voegt hij eraan toe.
De Nigeriaans-Amerikaanse reis is nog relatief nieuw in vergelijking met die van andere grote immigrantengemeenschappen die in de 20e eeuw in de VS groeiden. De Nigeriaans-Amerikaanse bevolking bedroeg 376.000 in 2015, volgens de Rockefeller Foundation-Aspen Institute. Dat was ongeveer de sterkte van de Indiaas-Amerikaanse gemeenschap in 1980, voordat deze zich ontpopte tot een leidende kracht op gebieden variërend van economie tot technologie. Maar Nigeriaans-Amerikanen beginnen nu al een deuk te slaan in het nationale bewustzijn. In het geval van forensisch patholoog Dr. Bennet Omalu, helpt hij hersenschade te herstellen. De 49-jarige Omalu was de eerste die chronische traumatische encefalopathie bij American footballspelers ontdekte en erover publiceerde (Will Smith speelde hem in de film Concussion uit 2015). ImeIme A. Umana, de eerste zwarte vrouw die vorig jaar tot voorzitter van de Harvard Law Review werd verkozen, is Nigeriaans-Amerikaans. In 2016 werd de in Nigeria geboren Pearlena Igbokwe president van Universal Television, waarmee ze de eerste vrouw van Afrikaanse afkomst is die aan het hoofd staat van een grote Amerikaanse tv-studio. En de gemeenschap is snel gegroeid, van slechts 25.000 mensen in 1980.
Traditioneel gezien is onderwijs de kern van het succes van de gemeenschap geweest. Maar succes is niet meer zo makkelijk te definiëren binnen de cultuur. Nigeriaans-Amerikanen beginnen ook hun stempel te drukken op sport, entertainment en de culinaire kunsten – zoals de Nigeriaanse chef-kok Tunde Wey in New Orleans, die onlangs de krantenkoppen haalde omdat hij voedsel gebruikte om de raciale ongelijkheid in rijkdom in Amerika aan de kaak te stellen.
Het was onderwijs dat een vroege golf van Nigerianen in de jaren zeventig naar de VS bracht. Na de oorlog tegen Biafra separatisten in de jaren ’60, sponsorde de Nigeriaanse regering beurzen voor studenten om hoger onderwijs in het buitenland te volgen. Engels sprekende Nigeriaanse studenten blonken uit aan universiteiten in de V.S. en het V.K. en vonden vaak kansen om hun opleiding voort te zetten of hun professionele loopbaan te beginnen in hun gastland. Die nadruk op onderwijs is sindsdien doorgesijpeld naar de generatie van hun kinderen.
Dr. Jacqueline Nwando Olayiwola werd geboren in Columbus, Ohio, uit zulke Nigeriaanse immigrantenouders. Haar moeder is een gepensioneerd ingenieur, nu professor aan de Walden University; haar vader is een gepensioneerd professor, nu een strateeg bij een adviesbureau dat zich richt op bestuur in Afrika. “Onderwijs was altijd een belangrijke prioriteit voor mijn ouders, omdat het hun ticket uit Nigeria was,” zegt Olayiwola. Haar ouders gebruikten hun netwerk van academici om Olayiwola al op jonge leeftijd aan het denken te zetten over een carrière in de geneeskunde – op haar elfde ging ze al naar topconferenties voor minderheden die geïnteresseerd waren in de gezondheidszorg. Olayiwola was als kind voortdurend bezig met huiswerk en sport en nam deel aan National Honor Society en biomedische onderzoeksprogramma’s, maar het was de norm, zegt ze; haar Nigeriaanse wortels betekenden dat het van haar werd verwacht.
Vandaag is Olayiwola huisarts, de chief clinical transformation officer van RubiconMD, een toonaangevend gezondheidstechnologiebedrijf, universitair hoofddocent aan de University of California, San Francisco, instructeur huisartsgeneeskunde aan Columbia University, en een auteur. Haar nieuwe boek, Papaya Head, waarin ze haar ervaring als eerste-generatie Nigeriaans-Amerikaanse beschrijft, werd gepubliceerd in 2018. Olayiwola’s broers en zussen zijn even succesvol – haar oudere broer, Okey Onyejekwe, is ook een arts, haar jongere broer, Mekka Don, is een advocaat die rapper is geworden, en haar zus, Sylvia Ify Onyejekwe, Esq, is de managing partner van haar eigen advocatenkantoor in New Jersey.
Maar Olayiwola vindt dat ze meer moet doen. Ze wil niet dat Amerika’s winst Nigeria’s permanente verlies is.
***
Olayiwola en haar broer, Okey, blijven actief in de Nigeriaans-Amerikaanse gemeenschap. In 1998 waren ze medeoprichters van de Student Association of Nigerian Physicians in the Americas, die elk jaar ten minste twee medische missiereizen naar Nigeria organiseert. Tussen 2000 en 2004 vlogen de broers en zussen vaak de bijna 8000 kilometer naar Nigeria om onderzoeken uit te voeren naar ziekten die te voorkomen waren. Ze namen de bloeddruk op, adviseerden patiënten over het voorkomen van diabetes en obesitas, en gaven prenatale counseling in plattelandsgebieden.
“Ik voel een enorm gevoel om terug te willen gaan en te helpen,” zegt Olayiwola.
Het is een gevoel dat door velen in de Nigeriaans-Amerikaanse gemeenschap wordt gedeeld. Maar het is gemakkelijker gezegd dan gedaan voor sommige van Amerika’s meest gekwalificeerde professionals om faciliteiten van wereldklasse en een comfortabel leven achter te laten om permanent terug te keren naar een natie die, hoewel het Afrika’s grootste economie is, verzand blijft in politieke instabiliteit en corruptie.
In de jaren ’70 en ’80 keerden sommige buitenlands opgeleide Nigeriaanse afgestudeerden terug naar huis, maar troffen politieke en economische instabiliteit aan in een naoorlogs land. In 1966 werd het regime van de eerste premier van onafhankelijk Nigeria, Abubakar Tafawa Balewa, door het leger omvergeworpen. Het was de eerste van een reeks militaire staatsgrepen – opnieuw, later, in 1966, dan in 1975, 1976, 1983, 1985 en 1993 – die het land tot 1999 zelfs maar een schijn van democratie zouden ontzeggen.
“Van mijn ouders werd verwacht dat ze in de VS of Groot-Brittannië zouden studeren en daarna terug zouden gaan naar Nigeria,” zegt Dr. Nnenna Kalu Makanjuola, die opgroeide in Nigeria en nu in Atlanta woont. Haar ouders keerden terug, maar omdat er tijdens de economische neergang in de jaren tachtig weinig banen beschikbaar waren, deden veel Nigerianen dat niet. Binnen een paar jaar na hun terugkeer besloten ook Makanjuola’s ouders dat het het beste was om hun leven elders op te bouwen.
Makanjuola, die een apothekersdiploma heeft, in de volksgezondheid werkt en de oprichter en hoofdredacteur van Radiant Health Magazine is, kwam naar de VS toen haar vader in 1995 een Diversity Immigrant Visa won – een programma dat Trump wil ontmantelen. Makanjuola’s vader verhuisde het gezin naar Texas zodat zijn kinderen toegang konden krijgen tot betere universiteiten. Makanjuola wilde ooit carrière maken in Nigeria, net als haar ouders, maar het is te moeilijk om de VS te verlaten, zegt ze: “Veel Nigerianen willen teruggaan, maar dat is onpraktisch omdat er hier meer kansen zijn.”
Toen hij student was in Nigeria, was Jacob Olupona, nu hoogleraar Afrikaanse religieuze tradities aan de Harvard Divinity School, een bekende activist in zijn gemeenschap. Hij overwoog een carrière in de politiek, maar een mentor bracht hem op andere gedachten. De mentor zei tegen Olupona: “Ga niet in de politiek omdat je te eerlijk bent en ga niet in het leger omdat je te slim bent.” Dus ging Olupona in plaats daarvan naar de universiteit van Boston om godsdienstgeschiedenis te studeren – een onderwerp dat hij als zoon van een priester altijd al fascinerend had gevonden. Net als Olayiwola werd hem van jongs af aan het belang van onderwijs bijgebracht, maar dat gold ook voor het belang van het verspreiden van kennis. “Als je één persoon onderwijst, onderwijst je de hele gemeenschap”, zegt Olupona. Die overtuiging vertaalde zich in zijn carrière als leraar.
Olupona benadrukt dat Nigerianen ook in hun land van herkomst veel hebben bereikt. Verhuizen naar de V.S. is niet de enige weg naar succes, zegt hij. Toch gelooft hij dat de vele academische mogelijkheden in de VS Nigerianen ten goede zijn gekomen. “Er is iets met Amerika en onderwijs dat we moeten vieren,” zegt hij.
Meneem die Amerikaanse kansen met een opvoeding die de nadruk legt op onderwijs, een drang om de VS te dienen zonder hun wortels te vergeten, en een groeiende hang naar succes, en je hebt een unieke cocktail die de Nigeriaans-Amerikaanse gemeenschap van vandaag is.
Iedereen uit de Nigeriaanse diaspora zal je vertellen dat hun ouders hen drie carrièrekeuzes gaven: dokter, advocaat of ingenieur. Voor een jongere generatie Nigeriaans-Amerikanen geldt dat nog steeds, maar velen voegen een tweede carrière, of zelfs een derde, toe aan dat traject.
Anie Akpe werkt fulltime als vicepresident hypotheken bij Municipal Credit Union in New York City, maar ze is ook de oprichter van Innov8tiv magazine, African Women in Technology (een onderwijs- en mentorschapsprogramma) en een app genaamd NetWorq die professionals met elkaar verbindt. Opgegroeid in de zuidelijke havenstad Calabar, zat de Nigeriaanse hustle in haar opvoeding gebakken. “Bij ons thuis bestond er niet zoiets als ‘kan niet'”, zegt ze. Akpe’s bankcarrière voldeed aan de verwachtingen van haar ouders, maar ze wilde meer doen. Vierenhalf jaar geleden lanceerde ze Innov8tiv om de aandacht te vestigen op succesverhalen thuis in Nigeria en op het hele Afrikaanse continent. Via haar tijdschrift en via African Women in Technology, dat netwerkevenementen, mentorshipmogelijkheden en stageplaatsen biedt, helpt Akpe vrouwen aan een carrière als de hare. “Afrika wordt in de meeste sectoren door mannen gedomineerd,” zegt ze. “Als ik jonge vrouwen kan laten zien dat er manieren zijn om dingen binnen onze cultuur te doen waardoor ze kunnen groeien, dan ben ik succesvol geweest.”
***
Net als Akpe nam rapper Mekka Don aanvankelijk een traditionele carrièreroute. Hij haalde een graad in de rechten aan de New York University en werkte bij een top-10 advocatenkantoor, maar hij had altijd al voor muziek willen gaan. Op zijn 25e besloot Mekka, die de jongere broer is van Jacqueline Olayiwola en Sylvia en Okey Onyejekwe, de sprong te wagen: “Wie verlaat een carrière in de advocatuur om rapper te worden?” Maar zijn familie had er begrip voor – onderdeel van een verschuiving in de houding die Mekka naar eigen zeggen steeds vaker ziet bij de generatie Nigeriaans-Amerikanen van zijn ouders. “Mijn ouders zien hoe lucratief muziek kan zijn,” zegt hij, eraan toevoegend: “Ze raken ook opgewonden als ze me op tv zien.”
De advocaat die rapper is geworden, is te zien geweest op MTV en VH1, heeft een licentieovereenkomst met ESPN om zijn muziek te spelen tijdens college football-uitzendingen en heeft net een nieuwe single uitgebracht, “Nip and Tuck.” Hij heeft nog steeds die graad in de rechten om op terug te vallen en het komt ook van pas in zijn huidige carrière. “Ik heb nooit iemand nodig om contracten voor me te lezen, dus ik bespaar een ton op advocaatkosten,” zegt Mekka.
De drang van de gemeenschap om te slagen klinkt soms vermoeiend, vooral als je nooit het gevoel hebt dat je de eindstreep hebt bereikt. Omalu, de forensisch patholoog, was onlangs weer in het nieuws nadat zijn onafhankelijke autopsie van de Sacramento-jongere Stephon Clark aantoonde dat de 22-jarige herhaaldelijk in de rug was geschoten door politieagenten, wat in strijd was met het Sacramento Police report.
Maar als je Omalu vraagt naar zijn succes, is hij snel om te corrigeren. “Ik ben niet succesvol,” zegt Omalu, eraan toevoegend dat hij zichzelf pas zo zal beschouwen als hij “op een dag wakker kan worden, absoluut niets kan doen en er geen gevolgen zullen zijn.” Een deel van Omalu’s nederigheid is gebaseerd op het geloof: “Ik heb een talent gekregen om te dienen,” zegt hij. Omalu heeft acht graden, heeft levensveranderende medische ontdekkingen gedaan en is door een beroemde acteur op het scherm geportretteerd, maar hij zwelgt niet in zijn prestaties.
En hoe zit het met Nigerianen die naar de VS komen en niet slagen? Wey, de activistische kok, zegt dat er veel druk is om in een bepaald plaatje te passen als je Nigeriaans bent. Het kiezen van de juiste carrière is daar maar een deel van. “Je moet heteroseksueel zijn, je moet kinderen krijgen, je moet al die diploma’s hebben,” zegt hij over de culturele verwachtingen waarmee hij is opgevoed. “Het beperkt de mogelijkheden van wat Nigerianen kunnen zijn.”
Hoewel anderen het ermee eens zijn dat het soms stressvol kan zijn, zeggen ze dat de hoge carrièrelat geen last voor hen is. “Ik weet niet wat anders,” zegt Olayiwola over het feit dat ze zijn opgevoed om waarde te hechten aan onderwijs en succes. Akpe denkt er net zo over. “Je denkt niet dat het moeilijk is, het is gewoon iets wat je doet,” zegt ze.
Nu dokter, advocaat en ingenieur niet langer de enige aanvaardbare carrièremogelijkheden binnen de gemeenschap zijn, is het pad naar professionele prestaties wemelt van de mogelijkheden dan ooit tevoren. Sport, entertainment, muziek, culinaire kunsten – er zijn maar weinig terreinen waar Nigeriaans-Amerikanen nog geen invloed op hebben. En de negatieve stereotypen? Houd je daar op eigen risico aan vast.
In een eerdere versie van dit verhaal stond de onjuiste achternaam van Okey Onyejekwe.