Amazing Engineering is een inleiding tot de zeven wereldwonderen van de moderne wereld, een lijst van moderne ingenieurswonderen, samengesteld door de American Society of Engineers (ASCE):

• Golden Gate Bridge (San Francisco)
• Nederlandse Noordzeebeschermingswerken (Nederland)
• Itaipu-dam (Brazilië/Paraguay)
• CN Tower (Toronto)
• Kanaaltunnel (Engeland & Frankrijk)
• Empire State Building (New York)
• Panamakanaal (Panama)

In de eerste aflevering, leerden we een beetje over de Golden Gate Bridge in San Francisco, Californië. In deel twee reisden we van de Verenigde Staten naar Noordwest-Europa om iets te leren over de Nederlandse Noordzeebeschermingswerken. Deze keer gaan we naar Zuid-Amerika om meer te leren over een van de krachtigste dammen ter wereld.

De Itaipu-dam (officieel bekend als Itaipu Binacional), gelegen in de Paraná-rivier tussen Brazilië en Paraguay, is een van de grootste hydro-elektrische faciliteiten – in termen van jaarlijkse energieopwekking – ter wereld. Serieuze politieke onderhandelingen, ontheemding van woonwijken, reddingsoperaties voor wilde dieren en grootschalige bouwwerkzaamheden schrijven het verhaal van hoe de Itaipu-dam het wonder werd dat het vandaag de dag is.

In de jaren zestig van de vorige eeuw groeide de bevolking van Brazilië snel. Door de geschatte bevolkingsgroei besefte de regering dat er spoedig een energiecrisis in het land zou ontstaan als er geen drastische maatregelen werden genomen. De meest kosteneffectieve oplossing voor dit probleem was het benutten van de energie van de overvloedige watervoorraden die reeds in het land beschikbaar waren.

Engineers reisden door heel Brazilië om de structurele stabiliteit van de potentiële stuwdamlocaties te bestuderen. De perfecte locatie voor dit project was een locatie aan de Paraná-rivier, de zevende grootste rivier ter wereld, die langs de grens tussen Brazilië en Paraguay stroomt. Vage documenten over grondbezit maakten het echter onmogelijk de exacte grens tussen de twee landen vast te stellen.

Brazilië en Paraguay konden niet gemakkelijk tot overeenstemming komen over de dam. In de jaren 1800 raakten de twee landen slaags in een oorlog waarbij Paraguay de helft van zijn bevolking en grondgebied verloor. Topambtenaren van de twee landen gingen intense onderhandelingen aan die resulteerden in de “Iguazu Minuten”, die op hun beurt leidden tot het Itaipu-Verdrag, dat beide landen toestond de Paraná-rivier te gebruiken voor hydro-elektrische doeleinden.

De tussen Brazilië en Paraguay gesloten overeenkomsten brachten de regering van Argentinië, dat in het zuiden ligt, in beroering. De Argentijnen vreesden de mogelijkheid van beperkte toegang tot de hulpbronnen van de Paraná-rivier. Uiteindelijk werd een driepartijenakkoord bereikt dat de diplomatieke spanningen verminderde.

Een van de redenen waarom deze regio voor het Itaipu-damproject werd gekozen, was de geringe bevolkingsdichtheid van het gebied. Er waren echter nog veel mensen die ontheemd zouden raken wanneer de dam het gebied onder water zou zetten. De Braziliaanse regering stuurde medewerkers naar elk huis van de naar schatting 10.000 gezinnen in het gebied om schattingen te maken voor de geldelijke compensatie van de ontheemding.

Paraguay had zijn eigen deel van de zorgen. Terwijl in Brazilië de overstromingsvlakte hoofdzakelijk uit landbouwgebied bestond, was het Paraguayaanse land dat zou overstromen grotendeels bedekt met dicht regenwoud – de habitat van vele diersoorten. Een kleine groep, hoofdzakelijk bestaande uit vrijwilligers, doorkruiste het regenwoud en documenteerde elke soort die zij tegenkwamen. Vervolgens organiseerden zij een grootscheepse onderneming om zoveel mogelijk dieren te hervestigen voordat het stuwdamproject zou worden voltooid. Zelfs toen het gebied onder water stond, reisden de leden van de groep per boot om zoveel mogelijk gestrande dieren te vangen en te vervoeren.

Tijdens dit alles kregen de bouwvakkers te maken met hun eigen beproevingen. Om de rivierbedding te laten opdrogen voor de bouw van de dam, werd de Paraná-rivier omgeleid. De omleiding was 2 km lang, 150 meter breed en 90 meter diep. In die tijd was dit de grootste omleiding van een rivier ooit. De arbeiders verplaatsten meer dan 50 miljoen ton aarde en rots!

De bestaande bruggen en wegen waren niet berekend op het overvloedige gewicht van sommige van de bouwvoertuigen. Er waren alternatieve routes nodig om belangrijke bouwmaterialen te vervoeren. Op een bepaald moment duurde het 26 dagen om een turbineonderdeel van de fabriek naar de plaats van bestemming te vervoeren!

Zoals bij veel technische projecten gebeuren er onverwachte vertragingen en andere gebeurtenissen. Voor meer informatie over de bouwfase van de Itaipu-dam, zie de link onderaan dit bericht.

Na meer dan 50.000 werkuren was ’s werelds grootste waterkrachtcentrale voltooid. Tegenwoordig levert zij 28 procent van alle elektrische energie in de zuidelijke, zuidoostelijke en centraal-westelijke regio’s van Brazilië en 72 procent van het totale energieverbruik van Paraguay. Een productierecord werd bereikt in het jaar 2000, toen de Itaipu 93,4 miljard kilowatt/uur produceerde. Volgens Itaipu Binacional “had de centrale, toen zij 20 jaar in bedrijf was, al genoeg elektriciteit opgewekt om de wereld 36 dagen lang van elektriciteit te voorzien.”

Om meer te weten te komen over het Itaipu Dam project, bekijk de onderstaande gecrediteerde links (externe sites):

Itaipu Dam – Engineering Channel – YouTube

Itaipu Binacional – Homepage

University of Memphis – Civil Engineering

Itaipu Dam – Wikipedia

Images:

(“Itaipu 35556”. Gelicentieerd onder CC BY 3.0 br via Wikimedia Commons.)

(“ItaipuAerea2AAL” door Angelo Leithold – Eigen werk. Gelicentieerd onder CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons.)

Heb je een van de Moderne Technische Hoogstandjes bezocht? Kijk op onze Facebook-pagina en laat ons weten wat uw ervaring is!