Als ik met ouders van middelbare scholieren praat, is er één gemeenschappelijk thema: het is heel verwarrend en heel moeilijk. Waarom? Omdat verandering deze fase van het leven kenmerkt, en verandering is voor niemand gemakkelijk.

Ik heb nu meer dan 14 jaar met middelbare scholieren gewerkt in het onderwijs, in de sport en in de bediening. Hoewel elke context uniek anders was, waren er toch een paar basisdingen over (de meeste) middelbare scholieren die hetzelfde bleven, wat er ook gebeurde.

Ze duwen hun ouders weg.

Dit is normaal. Middelbare scholieren willen vrijheid. Ze zijn geen kinderen meer, en als ze zo behandeld worden, komen ze in opstand. Ze dringen aan op alles, van bedtijd tot klusjes, van zelf ergens heen gaan tot sociale media. Ze willen hun eigen keuzes maken. Ze zijn het beu dat hun wordt verteld wat ze moeten doen en wanneer ze dat moeten doen. Dat is de spanning van het leven ergens in het midden. Daarom is het zo belangrijk om als ouder van een middelbare scholier andere volwassenen in hun leven te hebben die je vertrouwt dan jij. Die volwassenen kunnen in de kloof staan tussen je tiener en jou (en hen helpen in te zien dat je toch gelijk hebt).

Ze kunnen bij jou op de ene manier handelen en bij iemand anders totaal het tegenovergestelde.

Je krijgt een telefoontje van hun leraar, coach, of leider van een kleine groep, en hoort een verhaal over hoe behulpzaam ze zijn in de klas, of bemoedigend ze zijn tijdens de groepstijd. En je denkt meteen: “Serieus? Mijn kind? Ik kan me niet eens herinneren wanneer ze voor het laatst iets bemoedigends tegen hun broers of zussen hebben gezegd, of wanneer ze voor het laatst in huis hebben geholpen zonder te klagen”. Het is verwarrend als ze zich bij verschillende mensen anders gedragen. Waarom doen ze dat? Het is niet dat ze nep zijn, ze proberen gewoon verschillende delen van hun persoonlijkheid uit om te zien wat het beste bij hen past.

Wat hun vrienden denken is belangrijker dan wat dan ook.

Dit is moeilijk, want nu de puberteit hen van binnenuit begint te veranderen, proberen middelbare scholieren wanhopig om erbij te horen. De goedkeuring van hun medeleerlingen is altijd belangrijker dan het advies van volwassenen (vooral hun ouders). Ze kunnen niet gezien worden in die broek, met die jongens omgaan, of in het openbaar rondlopen met hun ouder. Het punt is, tieners in de middelbare school fase geven meer om wat hun leeftijdsgenoten zeggen dan iemand anders. Dit is niet alleen jouw kind.

Ze overdrijven (en liegen soms).

Wanneer je jezelf afvraagt: “Wat is er met mijn kind gebeurd? Ze waren vroeger niet zo,” weet dat je niet alleen bent. Dit is de middelbare school. Er gebeurt iets op het bal van groep 8, en je kind zit in een kring te huilen in de badkamer met haar vriendinnen. Als het trending is, hebben ze het erover… non-stop. Vriendendrama is in feite een complete vechtpartij (met woorden of geruchten). Het onweert buiten, en ze doen alsof ze nog nooit in hun leven in een storm zijn geweest. Ze zien een slang buiten, en het is zeer zeker proberen om hen op te eten. Hun leraar is duidelijk de meest oneerlijke persoon op de hele planeet. Oh, en ze hebben dat huiswerk niet nagemaakt of gespiekt bij die toets; ze zaten gewoon op hun hoofd te krabben! Je snapt het wel. Het is een fase vol overdrijving.

Ze zijn ongelooflijk onzeker over wat er met hun lichaam gebeurt.

Ze hebben het gevoel dat ze de enigen zijn die door dit ding gaan dat middelbare school heet. En als je het gevoel hebt dat je de enige bent die iets doormaakt, heb je het gevoel dat alle ogen altijd op je gericht zijn. Normaliseren wat er met en rond hen gebeurt is belangrijk, maar wees gevoelig voor het feit dat als je begint over wat er met hun lichaam gebeurt, ze nog onzekerder kunnen worden van het feit dat je het opmerkt. Als je je middelbareschoolleerling iets probeert te laten doen waar leeftijdsgenoten bij zijn en hij verzet zich, dan is daar waarschijnlijk een lichamelijke verklaring voor. Zweetvlekken. Periode lekkage. Verkeerde beha. Gas. Voedsel in hun beugel. Acne. Hoewel het allemaal normaal is, voelt het voor hen isolerend. Dus push ze niet.

Ze willen plezier maken, maar ze willen serieus genomen worden.

Je mag niet saai zijn, anders willen ze geen tijd met je doorbrengen. Ze willen niet dat je ze alleen maar plezier laat hebben; ze willen dat je plezier met hen hebt. Tegelijkertijd willen ze dat je echt met hen bent. Ze willen serieus genomen worden. Ze willen geen oppervlakkige antwoorden. Ze willen directe, echte uitleg. Als ze je iets vertellen dat voor jou dwaas lijkt, maar voor hen echt, mag je niet lachen. Je kunt het niet negeren. Je moet er serieus op ingaan om te laten zien dat je om ze geeft.

YouTube is Gucci.

Volgens veel onderzoek zoekt 80%-95% van Generatie Z advies via YouTube-kanalen en -video’s. De meest gezochte video’s gaan over echte verhalen, dag-in-het-leven video’s, achter de schermen video’s, of how-to video’s. Ze willen meer weten over relaties en afspraakjes, tienertrends, advies over hoe je nieuwe vaardigheden aanleert, en nog veel meer. Als ze niet weten hoe, gaan ze naar YouTube. Als ze niet weten wat het is, gaan ze naar YouTube. Als ze beroemd willen worden, gaan ze naar YouTube. Dus eigenlijk zou jij ook op YouTube moeten staan.

Het is niet gemakkelijk om ouders van middelbare scholieren te zijn. Als je begrijpt waar ze staan en wat normaal is, kun je als ouder je hoofd koel houden. Onthoud: het is niet alleen je kind, het is ook de middelbare school.

Ontdek wat er de komende 52 weken verandert aan je kind of tiener, de 6 dingen die je kind het meest nodig heeft, en 4 gesprekken die je in elke fase kunt voeren. Het Faseproject, inclusief deze Fasegidsen voor de middelbare school, is een synthese van persoonlijke ervaringen, academisch onderzoek en bijeenkomsten van leiders en onderwijsdeskundigen uit het hele spectrum van de ontwikkeling van kinderen.