Międzynarodowy Dzień Kobiet: osiem inspirujących włoskich kobiet

Kilka lat temu, kiedy wyszedłem z mojego mieszkania w rześki poranek mojego pierwszego 8 marca we Włoszech, zostałem powitany podekscytowanym „Auguri!”, włoskie wyrażenie często używane na urodziny i uroczystości, przez mojego promiennego dziesięcioletniego sąsiada, który był w drodze do szkoły. Zauważył mój zdezorientowany wyraz twarzy i wyjaśnił, że to „La Festa delle Donne” lub Dzień Kobiet. Uśmiechnęłam się i podziękowałam mu. Byłem świadomy Międzynarodowego Dnia Kobiet, ale nigdy nie byłem tak słodko komplementowany z tego powodu.

Chociaż ten dzień, który wspiera równość płci i prawa kobiet, jest obserwowany na całym świecie od ponad 100 lat, wydaje się szczególnie istotny w tym roku. Koniec 2017 roku i początek 2018 roku ujawniły wiele zakorzenionego, a często ignorowanego, mizoginizmu, który jest nadal powszechny w całym społeczeństwie. Pomimo odrzucenia w przeszłości, po tym jak wiele przypadków złego traktowania, molestowania i nadużywania kobiet zostało ujawnionych, kobiety znalazły publiczność na epicką i globalną skalę. Świat obserwował, jak kobiety z różnych branż, narodów i ideologii zjednoczyły się, aby wspierać się nawzajem.

We Włoszech, kraju, który często jest nieco wolniejszy do zmiany, co jest również jedną z cech, które kochamy w nim, szepty tego globalnego zjednoczenia kobiet i pragnienia równości powoli rosły. Na przykład 20 stycznia 2018 r. włoskie kobiety dołączyły do tłumu międzynarodowych kobiet i mężczyzn, którzy maszerowali w reakcji na globalne i polityczne wydarzenia podczas drugiego dorocznego Marszu Kobiet w Rzymie. To nie pierwszy raz, kiedy rzymskie kobiety stanęły przeciwko temu, co postrzegają jako niesprawiedliwe.

W 195 r. p.n.e. kobiety starożytnego Rzymu maszerowały, aby uchylić przestarzałe „lex Oppia”, prawa, które kontrolowały wygląd kobiet i ograniczały ich dostęp do niezależności finansowej. Przede wszystkim prawa te zabraniały kobietom kupowania i noszenia zbyt dużej ilości złota lub zbyt wielu kolorów, zwłaszcza koloru purpurowego, ponieważ wskazywał on na status. W takim patriarchalnym społeczeństwie, w którym kobiety były zdominowane przez mężów i ojców, to, jak kobieta się prezentowała, było często jedynym sposobem na zdobycie jakiejkolwiek władzy lub autonomii. Odmawiając bycia ograniczonym w ten sposób, starożytne rzymskie kobiety z każdej klasy społecznej zebrały się razem w proteście i zmusiły senat do odwołania tych praw.

Te odważne, pełne pasji kobiety ze starożytnego Rzymu odzwierciedlają dzisiejsze włoskie kobiety. Kiedy zapytałam kilka włoskich i nie-włoskich kobiet, co to znaczy być „una donna italiana”, stało się jasne, że włoskie kobiety mają godne podziwu cechy, które zasługują na świętowanie, w tym inteligencję, siłę, determinację i asertywność.

Musimy pamiętać, że włoskie kobiety od wieków stawiały czoła głęboko zakorzenionemu oporowi wobec równości płci. Kobiety we Włoszech otrzymały takie same prawa wyborcze jak mężczyźni dopiero w 1945 roku, prawo do rozwodu w 1970 roku, a prawo do aborcji w 1978 roku. Istnieją obszary Włoch, które nadal są silnie przywiązane do idei, że kobiety powinny wykonywać tylko tradycyjne role kobiece, takie jak gotowanie, sprzątanie i wychowywanie dzieci. Włoskie kobiety wytrwały i dziś mają większe możliwości życiowe i zawodowe niż kiedykolwiek wcześniej. Teraz więcej włoskich kobiet idzie na studia i pracuje w różnych dziedzinach zawodowych. Nawet jeśli życie włoskich kobiet jest zorientowane na rodzinę, często są głównymi decydentami i prowadzą gospodarstwo domowe.

Aby uczcić 'la donna italiana’, czcijmy i pamiętajmy o ośmiu inspirujących włoskich kobietach poniżej, które utorowały drogę dla włoskich kobiet dzisiaj w obszarach edukacji, nauki, polityki, pisania i sztuki.

Akademia i edukacja

Elena Cornarco Piscopia: pierwsza kobieta na świecie, która otrzymała dyplom uniwersytecki

Urodzona w 1646 r. w Wenecji, córka szlachcica i chłopki, Elena Cornarco Piscopia miała naturalne predyspozycje do nauki i została pierwszą kobietą na świecie, która otrzymała dyplom uniwersytecki. Po tym, jak odmówiono jej możliwości studiowania teologii na Uniwersytecie w Padwie, ponieważ uznano ją za dziedzinę męską, zgłosiła się ponownie i ukończyła studia z tytułem magistra filozofii w 1678 roku. Elena władała biegle siedmioma językami: włoskim, francuskim, hiszpańskim, greckim, łacińskim, hebrajskim i arabskim, grała na trzech instrumentach: harfie, klawesynie i skrzypcach, pisała oryginalne pieśni i była dobrze zorientowana w matematyce i astronomii. Pod koniec życia w 1684 roku prowadziła rozległą działalność charytatywną na rzecz ubogich.

Maria Montessori: stworzyła system edukacyjny wykorzystywany w 110 krajach na całym świecie

Maria Montessori, lekarka, pedagog i przedsiębiorca, która żyła w latach 1870-1952, stworzyła filozofię leżącą u podstaw słynnego systemu szkolnego Montessori. Dorastając w Rzymie, miała pragnienie wiedzy, cechę, która nie była często wspierana u włoskich kobiet w tym czasie. Ukończyła studia medyczne w 1896 roku, stając się jedną z pierwszych włoskich kobiet lekarzy. Ponieważ studiowała teorię edukacji, a jej praktyka lekarska koncentrowała się na psychiatrii i rozwoju dzieci, Maria stworzyła filozofię edukacyjną, która kładła nacisk na niezależność dzieci i ich indywidualny rozwój. W 1907 roku otworzyła pierwszą szkołę Montessori, „Casa dei Bambine” w Rzymie. Dziś istnieje ponad 22,000 szkół Montessori w około 110 krajach. Maria często publicznie mówiła i pisała o potrzebie większych możliwości dla kobiet i jest uważana za jedną z najważniejszych włoskich feministek.

Nauka i medycyna

Rita Levi Montalcini: jedna z najlepszych włoskich neurologów

Rita Levi Montalcini, która zmarła zaledwie sześć lat temu w wieku 103 lat, była jednym z najważniejszych włoskich neurologów. Jako młoda kobieta ignorowała swojego tradycyjnego ojca, który próbował odwieść ją od medycyny. Później była zmuszona przerwać swoje badania jako neurolog, ponieważ przywódca Włoch, Benito Mussolini, zakazał Żydom wstępu na uczelnie. Kontynuowała jednak studia naukowe w tajemnicy, nawet po tym, jak jej rodzina została zmuszona do ucieczki z Włoch po inwazji Niemiec. Po wojnie swoje życie i pracę opierała na Stanach Zjednoczonych i Rzymie. W 1986 r. Rita wraz z biochemikiem Stanleyem Cohenem otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny za odkrycie czynnika wzrostu nerwów (NGF). Odkrycia te odegrały istotną rolę w zrozumieniu różnych rodzajów raka i chorób, takich jak choroba Alzheimera i Parkinsona.

Trotula de Ruggiero: pierwsza na świecie kobieta ginekolog

Na przełomie XI i XII wieku Trotula była pierwszą na świecie kobietą ginekologiem. Dorastała w Salerno, gdzie również uczęszczała do szkoły medycznej. Trotula była również jedną z pierwszych na świecie kobiet profesorów i wykładała na swojej macierzystej uczelni. Jako ginekolog wyprzedziła swoje czasy, twierdząc, że kobietom należy podawać opium, aby złagodzić ból porodowy, pomimo powszechnego przekonania, że wolą Boga jest, aby kobiety znosiły taki ból.

Artystka i pisarstwo

Artemisia Gentileschi: pierwsza uznana kobieta malarka we Włoszech

W XVII wieku, kiedy sztuka jako zawód była zarezerwowana dla mężczyzn, Artemisia Gentileschi została pierwszą uznaną kobietą malarką we Włoszech. Obecnie uważa się ją za jedną z największych malarek tego okresu po uznanym włoskim malarzu,
Michelangelo Merisi da Caravaggio. Wśród innych ograniczeń, kobietom nie wolno było studiować rysunku natury, ponieważ uważano, że oglądanie nagich ciał jest dla nich niestosowne. Obrazy Artemizji koncentrują się na kobiecym doświadczeniu i są odpowiedzią i protestem przeciwko wielkim różnicom płci w jej czasach oraz traumatycznej napaści seksualnej dokonanej przez męskiego nauczyciela sztuki. Później w swojej karierze malarskiej otrzymała uznanie, na które zasługiwała, i była pierwszą kobietą przyjętą do najbardziej ekskluzywnej florenckiej akademii sztuki, „Accademia delle Arti.”

Grazia Deladda: pierwsza Włoszka, która otrzymała literacką Nagrodę Nobla

Urodzona na wyspie Sardynia w 1871 roku poetka i powieściopisarka Grazia Deladda była pierwszą Włoszką, która otrzymała literacką Nagrodę Nobla w 1926 roku. Chwalono ją za jej autentyczne pisarstwo, które opisywało malownicze życie na Sardynii, ale też nie stroniło od ciężkich trudności, z jakimi borykała się jej biedota. Pomimo raka piersi, Grazia kontynuowała pisanie w Rzymie aż do śmierci w 1936 roku. Jej utalentowana praca i oddanie pisarstwu sprawiły, że Sardynia znalazła się na literackiej mapie świata i zainspirowała niezliczone rzesze innych włoskich pisarek.

Rząd i opór

Tina Anselmi: pierwsza kobieta we Włoszech jako członek gabinetu

Urodzona w 1927 roku, Tina Anselmi, która zmarła dwa lata temu, była pionierską polityczką, która została pierwszą kobietą we Włoszech jako członek gabinetu. Mimo że w chwili wybuchu wojny była zaledwie nastolatką, aktywnie uczestniczyła w ruchu oporu w czasie II wojny światowej. Po wojnie, przed wejściem do polityki, Tina studiowała literaturę, uczyła w szkole podstawowej i działała w związku zawodowym nauczycieli. Po licznych reelekcjach do włoskiej Izby Deputowanych, w 1976 r. została wybrana na pierwszą kobietę we Włoszech na stanowisko ministra pracy. Dwa lata później została ministrem zdrowia. W rządzie Tina ciężko pracowała nad ustanowieniem równych płac i lobbowała na rzecz uznania ojców za głównych opiekunów swoich dzieci, aby kobiety i mężczyźni mieli równe szanse.

Rita Borsellino: jedna z najwybitniejszych włoskich działaczek antymafijnych

Żyjąca do dziś Rita Borsellino jest sycylijską polityczką i jedną z najwybitniejszych włoskich działaczek antymafijnych. Trzy lata po tym, jak jej znany brat, anty-mafijny sędzia Paolo Borsellino, został zabity przez mafię w 1992 roku, założyła organizację „Libera”. Organizacja ta
działa na rzecz zniechęcenia sycylijskiej młodzieży do angażowania się w działalność mafii. Rita dorastała z Marią Falcone, która również stała się ważną działaczką antymafijną na Sycylii i której brat, Giovanni Falcone, również był szanowanym sędzią, który działał przeciwko mafii, a później został przez nią zabity. Połączone wspólnymi tragicznymi doświadczeniami, wychowaniem w stolicy Sycylii, Palermo, i poświęceniem na rzecz poprawy życia młodych ludzi, Rita i Maria są dwiema niesamowitymi kobietami, które kontynuują pracę swoich braci na rzecz walki z kulturą mafijną pomimo poważnego ryzyka.

Pamiętaj, aby uznać i docenić kobiety w swoim życiu w tym roku 8 marca i przez kolejne lata!